Sjómannadagsblaðið - 01.06.1989, Qupperneq 141

SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
139
Það var erfið vinna fyrir ungling. Ég
var kúskur, oft með 3 eða 4 hesta
hvern á eftir öðrum dragandi kerrur,
síðar var ég í grús í vegavinnu að
moka upp á bíla.
En ég var á góðum bæ í Langadal,
Glaumbæ, og átti þar gott atlæti en í
skóla á veturna. En síðasta árið mitt
nyrðra var ég heilsársmaður í
Glaumbæ. Ég var þá á 15 árinu, en
hafði tekið góðum þroska að vexti,
þrátt fyrir mænuveikina, sem alltaf
minnti þó á sig.
Ég hafði alltaf mikla löngun til
smíða og var mikið glaður þegar ég
eignaðist nagla. Þetta var náttúrlega
tóm sjáflsbjargarviðleitni til að byrja
með, maður tók uppá ýmsu, til dæm-
is var ég nú ekki býsna hár í loftinu
þegar ég tók að mér að líma stígvél
og ýmislegt fleira fyrir Blönduós-
inga. Haustið sem ég varð fimmtán
ára hleypti ég í mig kjarki og yfirgaf
heimasveitina og hélt suður. Ég bjó í
Reykjavík, en byrjaði í byggingar-
vinnu í Hafnarfirði, og ári síðar sett-
ist ég í Iðnskólann. Kristinn Sæ-
mundsson var meistari minn. Jú, það
voru mikil viðbrigði að koma suður.
Manni fannst mikill stórborgara-
bragur í Reykjavík, það var búlla við
búllu í Hafnarstræti, og í meira lagi
skrautlegt lið sem þar hélt sig á
kvöldin.
Mér gekk vel námið. Fyrsta húsið
sem ég vann í var fyrir Sigurð Berent-
sen. Þá vorum við 12-14 að vinna í 120
fermetra hæð, en núna eru þeir ekki
nema 3-4 saman í svoleiðis verki. Þá
var allt saman tímavinna. Það var
fátt um iðnaðarmenn, en margir
gervimenn, sem við kölluðum.
í tvö ár á lærlingstímanum vann ég
upp á Korpúlfsstöðum að gera við
þökin, þar á meðal að leggja asbezt í
allt fjósið, 160 kúa fjós, og ekki var
tækjakosturinn til að létta manni
verkið, maður varð að vinna þetta
allt upp fyrir sig.
Það var svo margt verkið í bygg-
ingarvinnu í þennan tíma, að það
varð að vinnast með handafli við
óhægar aðstæður. Maður fór
snemma að finna til slæmsku í öxlum
og baki. Það er enginn heill, sem hef-
ur fengið mænuveikina, það get ég
sagt af eigin raun.
Það var nóg að gera í uppgangi
stríðsáranna, en þegar ég útskrifaðist
var hins vegar komin heljarmikil
lægð og atvinnuleysi meðal bygging-
armanna. Ég fluttist í Fjörðinn 1949,
og þá rétt tvítugur, og varð það fyrir
að stunda bryggjuna, bíða eftir því að
verða valinn í togarauppskipanir.
Um vorið 1950 útvegaði kunningi
minn einn mér starf suður á Velli.
Þar hafði maður það náttúrlega mjög
gott, en leiðinlegri tíma hef ég aldrei
lifað, en þann tíma sem ég var á Vell-
inum. Ég þoldi ekki að horfa upp á
þessa hermennsku og auðnuleysið í
dátunum; Það eina sem þeir virtust
margir hverjir hafa fyrir stafni, var að
skoða Andrésblöð og jórtra tyggi-
gúmmí milli þess sem þeir fægðu
hólkana.
Það hefur alltaf verið ríkt í mér að
gera eitthvað upp á eigin spýtur og
vera minni eigin húsbóndi.
Meðan ég var á Vellinum reisti ég
mér hús, vann við það á kvöldin og
um helgar. En þar sem ég hafði góð-
ar tekjur á Vellinum og vann mikla
yfirvinnu, lenti ég í því að verða
þriðji skatthæsti maður í Hafnarfirði.
Ég varð nauðbeygður að selja húsið
og borga mína skatta. Það þótti mér
sárt. En fljótlega gat ég keypt mér
lóð og rigningarsumarið mikla 1955
fór ég að byggja mitt annað hús og
gat flutt inn á neðri hæðina fyrir jól.
Þá vantaði reyndar þakið á húsið en
maður lét sig hafa það að flytja inn.
Þennan vetur var ég svo illa hald-
inn í bakinu og öxlunum að ég varð
að hætta mótavinnunni og réð mig á
verkstæði Reykdals, og vann þar um
veturinn.
Þar kynntist ég félaga mínum
Knúti Kristjánssyni og við fórum að
vinna saman um vorið 1956. Þá feng-
um við stórt hús að byggja í Reykja-
vík fyrir dr. Gunnlaug Þórðarson og
síðan fleiri, og upp úr því höfum við
verið í byggingarbransanum saman í
ein þrjátíu ár. Félagið Knútur og
Steingrímur starfaði um þrjátíu ára
skeið, með aðsetur í Hafnarfirði. Við
byggðum fyrir hvern sem var og
reistum auk þess sjálfir allnokkrar
blokkir í Hafnarfirði, sem við seldum
svo.
En stærsta verkefnið okkar var við
uppbygginguna í Straumsvík. Ég hef
aldrei tekið það saman hvað við
byggðum mörg hús. Það hafa ýmist
verið blokkir með fjölda íbúða, eða
einbýli. Við urðum býsna þekktir í
FirðinumviðKnútur. Þaðeruekki
mörg byggingarfyrirtæki sem starfað
hafa svo lengi samfellt og af því nut-
um við trausts. Svona tveggja manna
samstarf er ákaflega heppilegt, mér
líst síður á þriggja manna samstarf.
Við Knútur vorum samstilltir
menn, held ég megi segja, fengum
styrk hvor af öðrum.
Það var styrkur okkar í þessum
rekstri að við drógum hvorugur af
okkur, datt aldrei í hug að verða fínir
menn með hvítan flibba uppá hvern
dag. Þessi atvinnugrein er þess eðlis
að hún þolir ekki marga forstjóra.
Þegar umsvifin voru mest störfuðu
um 80 manns hjá okkur. Það var
þegar við vorum að vinna við að und-
irbyggja skálann í Straumsvík.
Eftir þrjátíu ára byggingarsmíði
ákváðum við að leggja árar í bát og
snúa okkur að öðru. Það er nóg af
ungum og bjartsýnum mönnum á
markaðnum til að taka við. Það er
ekki létt verk að stunda byggingar-
vinnu í áratugi í öllum veðrum, og
það er eðlilegt að menn fari að róa á
önnur mið, þegar þeir finna að aldur-
inn er farin að færast yfir þá. En því
er auðvitað ekki að neita, að við-
brigðin voru mikil, þegar maður allt í
einu lagði niður ævistarfið.
Mér bauðst góð vinna, en treysti
mér ekki í hana vegna heilsunnar, og
afréð að reyna fyrir mér í verzlunum.
Ég varð afgreiðslumaður í BYKO,
en entist ekki nema þrjá mánuði, það
átti ekki við mig að standa þarna og
bíða eftir viðskiptavinum allan dag-
inn. Ég hafði líka unnið útivið nánast
alla ævi og árið um kring, og þoldi
ekki að vera lokaður inni í verzlun.
Þá vildi svo til að það var auglýst
starfið hérna austur í Grímsnesi; hér
bauðst mér útiveran og frjálsræðið,
og vorið 1984 komum við hingað
hjónin og hér höfum við verið síðan
frá því snemma á vorin og langt fram
á haust.
Þegar við komum var Félags-
heimilið að mestu fullbúið, en þar
var íbúð okkar á sumrum.