Eimreiðin - 01.05.1970, Side 46

110
EI M R EIÐIN
greinar frá honum og ferðasög-
ur. Hann hafði byrjað að skrifa
á Askovárunum og birt sögur og
ljóð á víð og dreif í blöðum. En
frumverk hans, Skuggar, komu
út 1898 og síðan Frank-fjölskyld-
an 1901. í þessum fyrstu verkum
hans, eins og í æskuverkum Jó-
hannesar V. Jensen, sést greini-
lega, að efnið og meðferð þess, er
undir áhrifum 19. aldarinnar, þó
að bækur þessar séu í megindrátt-
um raunsæjar lýsingar á lífi al-
þýðufólks. I tveimur öðrurn
skáldsögum, sem hann sendi frá
sér um aldamótin skrifar hann í
svipuðum anda, en lýsir því jafn-
framt, hversu líf manna er háð
tilviljunum.
Það er ekki fyrr en upp úr
aldamótum sem hann losnar
undan áhrifum og efnismeðferð
hinnar fyrri aldar.
Eftir Suðurlandaförina gefur
hann út ferðabókina Sóldaga.
Það er árið 1903. Þar brýzt út á
ný trú á lífið og framtíðina.
Þessi bók gerist að mestu á Spáni.
Við það að, kynnast spönskum
verkamönnum og lífi alþýðunn-
ar þar, aðstöðu og aðbúð fólksin,
komst hann að raun um að alls-
staðar, — í öllum löndum, er
fólkið svipað, — alls staðar eru
menn að leita að öryggi og félags-
skap, og hjá aljrýðunni er sterk
lífstrú, þrátt fyrir bág kjör og erf-
iðar kringumstæður, — og þessi
lífstrú veitir tilgang í tilverunni.
Fyrsti árangur hinnar nýju
reynslu er stórverkið Pelli Ero-
breren, eða Palli sigursæli, sem
kom út á árunum 1906—1910.
Verk þetta veitti höfundinum
frægð og mikla viðurkenningu
og Danmörk hafði eignast nýtt
stórskáld.
í fjórum bindum fylgir skáld-
ið hetjunni Pelle, sem upphaf-
lega er hinn almenni öreigi, en er
þó fær um að sigra heiminn með
sínum meðfæddu hæfileikum,
liugdirfð og í samfélagi við aðra.
I fólkinu eða lijá alþýðunni búa
þeir möguleikar og sá máttur,
sem framtíðin getur byggt á, góð-
leiki, sameinað afl og draumur-
inn um hamingjuna. Pelle er
táknrænn fyrir verkalýðshreyf-
inguna, sem sigrar einmitt vegna
þessara hæfileika, og lífsferill
hans er mynd af hinni sögulegu
þróun.
í fyrsta hluta er Pelle fátækur
drengur úti í sveit, sem elst upp
í gömlum hjátrúaranda og ör-
lagatrú aljiýðu, sem faðir hans er
fulltrúi fyrir.,
I öðru bindi segir frá honum
sem skósmíðanema í sveitaþorpi,
þar sem hann lifir meðal smá-
borgara og iðnaðarmanna, sem
ekki þekkja til félagslegrar sam-
vinnu. Þess vegna eru allir góðir
o o
kraftar og draumar um nýja og
betri tíma dæmdir til að fara for-
görðum.
En Pelle rífur sig upp úr