Eimreiðin - 01.05.1970, Blaðsíða 53
afreksverk
117
Dante Alighieri: Tólf kviðar úr Gleðileiknum Guðdómlega (La
Divina Commedia). Guðmundur Böðvarsson íslenzkaði. Myndir
eftir Sandro Botticelli. Bókaútgáfa Menningarsjóðs, Reykjavík,
1968.
Ekki er því að neita, að við lestur hinna ensku þýðinga af því
meistaraverki fyrr á árum, hvarflaði oftar en einu sinni að mér
hugsunin um það hvenær íslenzka þjóðin myndi eignast í þýðingu
á sinni tungu hið mikla snilldarverk hins ítalska öndvegisskálds.
Nú hefir Guðmundur Böðvarsson, góðu heilli, fært þjóð vorri í
hendur þýðingu af völdum kviðum þessa heimsfræga listaverks. Og
ágætlega fór á því, að fyrsta kviða þýðingarinnar, sem birtist á
prenti, kom einmitt út í ofannefndum tímaritum á sjö alda af-
mælisári Dantes. Fylgdi sér Gunnar Árnason henni úr hlaði í
Kirkjuritinu, meðal annars, með þessum glöggu og markvissu að-
faraorðum:
„Aliir kannast við uppistöðuna: Dante ferðast um Víti og hreins-
unareldinn í fylgd Virgils, hins fornfræga skálds. En að lokum
leiðir Beatrice — konan, sem liann unni heitast og syrgði sárast —
hann um uppsali Paradísar.
Oteljandi menn koma við sögu, ílestir aðeins nefndir á nafn.
Þeir eru líka fremur sem skýringartákn heldur en verið sé að segja
sögu þeirra.
Skáldið er fyrst og fremst að rekja sögu sálarinnar — sinnar
eigin að menn telja. Hann heldur því fram, að manninum sé sett
ákveðið takmark og honum miði annað hvort að því, eða að hann
sé að fjarlægjast það. Ef hann á að. ná æskilegunt þroska og sáttum
við sjálfan sig, verður hann að vinna sigur á freistingunum og
syndinni í öllum hennar myndum.
Gildi verksins felst hæði í víðtækri könnun og djúpstæðri þekk-
ingu Dantes á manneðlinu og formsnilld hans og háfleygi. Gull
þess liggur ekki eins og sandur á yfirborðinu. Það verður að brjóta
berg til að komast að því mestu. Það hefir verið bent á, að lieims-
og lífsskoðanir þeirra Dantes og Tl'heilhards de Chardin, séu næsta
samhljóða í höfuðdráttum. Sá síðarnefndi var heimskunnur nútíma
vísindamaður og jafnframt kaþólskur guðfræðingur. Hafa bækur
hans vakið geysi athygli. Höfuðstefna beggja þessara manna er sú,
að allt stefni að fyllri þroska hins andlega til samræmis og samlífs
við sjálfan Andann — Guð.“
Samanburðurinn á heims- og lifsskoðunum Dantes og Theilhards