Árbók Háskóla Íslands - 02.01.1938, Síða 121

119
aðnjótandi til þróttniikils, athafnaríks lífs. í stað veikgeðja,
tvískipts eða margskipts einstaklings væri þá kominn heil-
brigð og óskipt ])ersóna, er starfaði af allnig að áhugamál-
um sínum. Lýsti það sér meðal annars í viljaathöfnum,
þar sem hið æðra og óæðra sjálf legðust nú á sömu sveif til
framgangs áhugamálum sínum (sjá 4. mynd, bls. 70). Þessu
mætti ná með viðeigandi lækningum, eins og sýnt hefði sig
á hinum margskiptu sjúklingum þeirra Princanna (Miss
Beauchamp og Doris Fischer).1) En svo væri hitt og altítt,
að menn læknuðust af þessum sálarkvillum sínum fjrrir svo-
nefnd sinnaskipti. Því er það, að svo margir sálsýkisfræð-
ingar leg'gja svo mikið upp úr trúnni og segja likt og forð-
um daga: —- „Trú þín hefir hjálpað þér!“ —
20. Trúin. Síðasla og helzta varnarráðstöfun sálarlífsins,
sem flestir grípa til í nauðum sinum, er — trúin. Trúi mað-
urinn því, að guð sé til og að hann muni geta bjargað honum
i nauðum bans, fer hann að biðja og ákalla, játa svndir
sínar og yfirsjónir og lofa bót og belrun. Þetta gerir hvort-
tveggja í senn að hreinsa sorann úr sálu mannsins og að
friða hana; og' finnist manninum, að hann hafi verið bæn-
heyrður, léttir af lionum fargi því, er á honum hefir hvílt og
hann ver'ður eins og nýr og betri maður. En til þess að þessi
betrun geti haldizt og farið vaxandi frekar en hitt, skiptir
miklu máli, hvernig sjálfri trúnni er farið, hvort hún hefir
mikinn og göfugan siðalærdóm að geyma, sem maðurinn
getur orðið hrifinn af, og hvort eða að hve miklu leyti hann
getur farið eftir lionum i brevtni sinni. Trúin getur orðið
svo ströng í kröfum sínum, að manninum finnist, að liann
muni aldrei af eigin rammleik geta uppfvllt þær, en þá er
tvennt til, að Iiann fer að trúa á mildi guðlegrar náðar, eða
að hann muni geta orðið endurleystur af syndum sínum fyrir
verðleika annarra. Hið fvrra var kenning Jesú Krists sjálfs;
hið síðara skoðun Páls postula. Ég cr ekki í nokkrum vafa
um, livor kenningin er siðmætari, því að enginn sannheilag-
ur guð getur krafizt þess, að saklaus þjáist fyrir seka, enda
verður enginn betri fvrir það, þótt annar þjáist fyrir liann,
ef hann sjálfur gerir sér ekki neitt far um að bæta ráð sitt,
og jafnvel bætt við, að sumir skáki í því skjólinu, að þeim
verði bjálpað, svo að það getur dregið úr siðferðisviðleitni
sjálfra þeirra.
1) Sbr. I'öunni, V. ár, 1!)19—20, bls. 127-
7, og VII. ár, 1922.