Búnaðarrit - 01.08.1915, Blaðsíða 32
190 BÚNAÐARRXT
VI. Kostnaðai’-áætlanir.
Af því, sem hér að framan hefir verið skráð, munu
menn sjá, að kostnaðurinn við að koma á rafveitu á
sveitabæjum verður mjög misjafn, alt eftir staðháttum,
þannig, að aldrei mun kostnaðurinn á tveim bæjum
verða hinn sami, þótt, aflstöðvarnar séu jafnstórar. Til
þess þó að menn hafi eitthvað að styðjast við, iæt eg
fylgja nokkurar kostnaðar-áætlanir, og byggist hver þeirra
á ákveðnum staðháttum, sem lagðir eru til grundvallar.
— Eftir því sem þessi grundvöllur breytist, breytist og
áætlunin.
Hverjum þeim, sem koma víil á hjá sér rafveitu,
ræð eg til að gera fyrst eða láta gera allar þær mæl-
ingar, sem að framan eru taldar nauðsynlegar (fallhæð,
vatnsveitu, afstöðu) og senda síðan einhverjum verk-
fræðingnum, til þess að fá upplýsingar um kostnaðinn.
Bezt er að verkfræðingurinn sjáifur sjái staðhætti, því
oft getur hann séð annan veg ódýrari og betri en sá,
sem óæfður er.
1. Áætlun.
Segjum að staðhættir væru þessir: Fram hjá bæn-
um rennur lækur með mjög breytilegu vatnsmagni;
þegar það er minst hefir það mælsl hór um bil 50 lítrar
á sekúndu. Skamt fyrir ofan bæinn er foss eða halli í
læknum, en ofan við hallann er farvegurinn nokkuð
djúpur, svo stíflan verður að vera að minsta kosti 2,5
metri á hæð. Þróna verður að gera framan í bakkan-
um ofan við stífluna, þvi annars yrði að sprengja klöpp
fyrir henni. Pípurnar verður að grafa niður fyrst dá-
lítinn spöl efst í bakkanum og síðan iengra út frá far-
veginum. Faíla skal yfir stífluna alla nema þeim megin
sem þróin og pípurnar eru; hún skal gerð úr grjóti og
sementi.
Hér standi svol á, að fá megi 10 metra fallhæð
með þvi að hafa pípurnar 60 metra langar, en 12metra