Búnaðarrit - 01.08.1915, Blaðsíða 43

BÚNAÐARRIT
201
Hvaft mundi ]>að hafa kostað aft fynia alt .
|>etta liey 2
Eg vil gera ráð fyrir, að hver heyhestur hafi kostað
bændur kr. 1,65, og hefir þá allur kostnaðurinn við að
afla þessara 627000 hesta verið rúmi. 1034550 kr.
Plestir munu vera lítt fróðir um það, hvað heyin rýrna
mikið við geymsluna. Páll á Spóastöðum hefir það eftir
Eiríki í Bót,3) að 100 hestar af heyi í 9 feta breiðri
heystæðu muni rýrna um 2—3 kindafóður á fyrsta ári,
en tiltölulega minna, s*é meira í heystæðunni, og líka
tiltölulega meira, verði heyið eldra en ársgamalt. Ef
ráðgert er, að kindarfóðrið í Bót hafi verið 2x/2 hestur,
þá ættu þessir 100 hestar að hafa rýrnað um 5—71h
hest, eða rýrna um 5—71/t°l<) af verðmæti sínu. Meðal-
talið af þessu, 61/i°/o, þykir mér nokkuð lítið, og þori
ekki að áætla að úthey rýrni minna en um 7°/o af verði
sínu, við eins árs fyrningu — sumstaðar meira, sum-
staðar minna.
Eftir framansögðu áætla eg þó, að eins árs rýrnun
á helmingi útheyjanna 1908, nefnil. á 627000 hestum,
er kostuðu 1034550 kr., sé 72418 kr. Vexti af hey-
skaparkostnaðinum tel eg 6°/0, og gerir það 62073 kr.
Fyrningarkostnaðurinn á þeim heyjum, sem þurftu að vera
eftir vorið 1909, er þá als 134491 kr., eða segjum
135000 kr. fyrir ait iandið. Þetta gerir nærri því
808 kr. fyrir hvern hrepp að meðaltali, eftir jarðabók-
inni, og fyrir hverja jörð rúmlega 31 kr. — jarðirnar
taldar eftir jarðabókinni, en hjáleigum slept.
Þetta er nú heyfyrningaskatturinn, sem bændur þurfa
að leggja á sig til búfjártryggingar, ef þeir ættu að geta
gert sér skynsamlega von um að sneiða hjá heyskortin-
um og horfellisvoðanum.
En við þetta bætist kostnaðurinn af þeim fjártrygg-
ingarráðstöfunum, sem lögin gera ráð fyrir, nefnil. forða-
gæzla, fóðurforðabúr og bjargráðasjóður.
1) Freyr 1914, bls. 122.