Frjáls verslun - 01.04.2003, Síða 64

ðruvísi stríð
Um svipað leyti og
fréttir bárust um
heimsbyggðina þess
efnis að nú væri
stríðinu í írak að
Ijúka með sigri
innrásarliðsins og
heimurinn andaði
svolítið léttar bárust
fréttir af öðru stríði
við smávaxnari óvin.
Eftir Vigdisi Stefándsótixir Myndin Geir Ólafsson
Ovinurinn smávaxni er veira sem ekki er hægt að sjá með góðu móti og því erfitt um vik
að veijast. Fá vopn virðast bíta á skömmina og í viðbót við hremmingar veikindanna
blasir við gríðarlegt tap viðskipta víða um heim vegna þessa. Mikið kapp og gríðarlegir
íjármunir hafa verið lagðir í það um allan heim að vinna bug á sýkinni og sýnist sumum sem
það sé í engu samhengi við fjölda tiifella og látinna vegna hennar.
En hvers vegna er þessi hræðsla svona mikil? Hvað er það sem gerir bráðalungnabólguna
- SARS eða HABL (HABL stendur fyrir „heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu"), svo
hættulega að þjóðir heims taki sig saman í viðbúnaði, Alþjóða heilbrigðismálastofhunin gefi
út viðvaranir varðandi ferðalög til ýmissa landa og að heimurmn standi á öndinni hans vegna?
Sjúkdómurinn Kórónaveirur eru vel þekktar og valda m.a. kvefi. Þetta eru einþátta RNA-
veirur sem klæddar eru prótínkápu og skiptast í jit'jár meginflokka. Flokkur 1 og 2 smita
spendýr en flokkur 2 aðeins fugla. Innan hverrar tegundar er svo frekari flokkun en að öllu
jöihu smita kórónaveirur frernur þröngan hóp tegunda og eru vandlátar á hýsil. Veiran sem
veldur HABL er þó sérstök og engri annarri lík að sögn vísindamanna.
Genamengi HABL-veirunnar hefur verið raðgreint að fullu og telur það -30.000 kirni sem
þýðir að veiran hefur eitt stærsta erfðamengi slíkra veira sem þekkt er. Megineinkenni HABL
eru hár hiti, þurr hósti og öndunarerfiðleikar á þriðja til fimmta degi, auk niðurgangs og háls-
64