Morgunn - 01.12.1971, Blaðsíða 59
GERARD CROISET OG HUGSKYNJANIR ITANS 137
upplýsingum eins og stundum á sér stað um spákonur og lófa-
lestrarfólk, sem gerir sér atvinnu að þessu. Ekki notar hann
kristallskúlur, andaborð, stjörnuspár eða aðrar tilfæringar, dá-
svæfingar eða önnur brögð. Hann tekur engum tilboðum frá
samkomuhúsum um að vera ráðinn sem skemmtikraftur eða
huglesari. Ef til vill hefði hann hæfileika til að dáleiða fólk, en
hann telur sig ekki hafa rétt til að ná þannig valdi yfir öðrum.
Það sem gerist er ekki annað en að honum gefur sýn, sem nær
yfir tíma og rúm i miklu viðtækara mæli en hjá öðrum. Hann
sér atburði úr fortíðinni eins og á kvikmyndatjaldi, hann sér
atburði, sem gerast i fjarlægð samtimis, og það sem dularfyllst
er af öllu: hann sér ókomna atburði, segir hvað gerast muni á
morgun eða hinn daginn og jafnvel eftir mörg ár. Um alla
þessa skyggni hans liggja fyrir fjöldamargar órækar sannanir.
En þegar hann er að vinna fyrir lögregluna eða einstaklinga
styðst hann iðulega við það, sem kallast hlutskyggni (psycho-
metri), en hún er fólgin í því, að hann handleikur muni, sem
fólkið hefur átt, sem hann þarf að upplýsa um, svo sem mynda-
vélar, vettlinga, hringa og svo framvegis. Er þá eins og hann
fái beina skynjun af eigandanum, ekki aðeins hvar hann er
staddur og hvort hann er lífs eða liðinn, heldur einnig hvernig
hann litur út og hvað fyrir hann hefur komið. Hann getur lýst
nánum ættingjum hans, húsinu sem hann hefur búið í og sér
stundum lengri eða skemmri brot úr ævisögu hans. Líka getur
hann sagt sögu ókunnra hluta.
Iðulega nægir það, að sá sem biður liann einhvers tali aðeins
við hann i sima. Vill hann það jafnvel heldur en að fá heim-
sókn af honum, því að þá kann svo að fara, að ýmisleg per-
sónuleg áhrif villi um og dragi athygli hans frá því aðalatriði,
sem um er spurt. Símtalið eitt virðist nægja til að koma honum
á sporið, og spyr hann venjulega aðeins fárra spurninga.
Alltaf veit Croiset þegar símað er, hvort um hversdagslegt
spjall er að ræða eða alvarlegt erindi. Sé ekkert markvert á
ferðinni, finnur hann ekki fyrir neinu. En sé hans leitað i
verulegum vanda og ef um eitthvað alvarlegt er að ræða, verð-
ur hann óðara gripinn innri spennu. Hann sér alls konar liti