Morgunn - 01.06.1981, Blaðsíða 34

32
MORGUNN
Almennt er talið, að fjarhrif geti að öllum líkindum verið
óháð tíma og rúmi. I fljótu bragði mætti ætla, að þar með
væri hægt að útiloka þátttöku efnisagna út frá þeirri upp-
runalegu túlkun á formúlum afstæðiskenningarinnar, að efn-
ishlutir geti ekki náð ljóshraða.* Svo er þó aldeilis ekki. Eðl-
isfræðingar hafa leitt það út frá þessum formúlum (á papp-
írunum) að þótt efnisagnir þær, sem við þekkjum og hreyf-
ast með minna en ljóshraða geti að vísu ekki náð
ljóshraðanum, þá geti hinsvegar verið til frumagnir, er færu
með meiri hraða. Þær gætu svo fyrir sitt leyti ekki komist
niSur í ljóshraða samkvæmt þessum útreikmngum. Eðlisfræð-
ingar nútímans hafa meira að segja gefið þessum ögnum
nafn: Tachionir. Eini gallinn, að þær hafa ekki fundist.
Ymsir örðugleikar eru á að finna og mæla agnir af þessu
tagi. Hugsum okkur t. d. slíka tachion, sem færi með nokkru
meiri hraða en sem nemur ljóshraða. Þessi ögn myndi hegða
sér ákaflega fáránlega samkvæmt okkar viðteknu skoðunum
á því hvernig heimurinn eigi að haga sér. Hún færi aftur á
bak í tíma — það er, eðlisfræðingarnir væru þá í þeirri und-
arlegu stöðu að mæla ögnina og sanna tilvist hennar dSur en
hún verður til — það er út frá okkar sjónarhóli. Vissar gerðir
af slíkum ögnum, ef til væru, gætu samkvæmt formúlunum
færst til í rúminu með slíkum hraða, að timaþátturinn yrði
a. m. k. hverfandi. Slíkar agnir gætu hugsanlega flutt með
sér upplýsingar á formi eins konar orkumynsturs - t. d. manna
á milli. Sem sagt, samkvæmt formúlum afstæðiskenningar-
innar er ekki útilokað, að fjarhrif berist á milli lifvera með
hjálp vissra öreinda.
Hugmynd af öðru tagi, en þó með skírskotun til afstæðis-
kenningarinnar og skammtafræðinnar, var sett fram af Þor-