Morgunn - 01.06.1981, Side 83

DULSALARFRÆÐINGAH ÞINGA
81
tilrauninni stóð. Þetta var gert til þess að einangra miðilinn
eins og hægt var frá öllum ytri tengslum við þátttakandann.
Margir miðlar „fiska“ jú eftir upplýsingum hjá fólki og alltaf
er hægt að geta sér til um vissa hluti, af útlitinu einu saman,
auk þess, sem við vildum ekki að þátttakandinn heyrði í miðl-
inum.
En þó að þessar varúðarráðstafanir geri tilraunirnar mark-
tækari frá vísindalegu sjónarmiði, þá stuðla þær auðvitað að
því að gera þær ópersónulegri og „ómannlegri“, og er það
galli.
Þegar allir aðilar höfðu komið sér fyrir, sagði Hafsteinn
deili á fólkinu, eftir því sem hann komst næst. Þátttakendur
í tilrauninni voru flestir af íslensku bergi brotnir, sumir þó
frá hinum Norðurlöndunum, en voru allir búsettir í Banda-
rikjunum og höfðu verið um langt skeið. Hafsteinn vissi ekki
deili á neinum þeirra, svo vitað væri, og margir þeirra höfðu
aldrei heyrt Hafsteins getið. Allt, sem fram fór, var tekið upp
á segulband. Þátttakendur voru númeraðir, án þess að vita
það sjálfir og að loknum tilraununum voru lýsingar Hafsteins
leiknar fyrir þá af segulbandinu og þeir beðnir að velja þá
lýsingu úr, sem þeir könnuðust við að gæti ótt við þó. Dæmið
gekk upp hjá meirihluta þátttakenda, þ. e. þeir völdu rétta lýs-
ingu, þótt ekki könnuðust þeir við alll, sem fram kom. Enda
fór Hafsteinn stundum svo langt aftur í tímann og talaði þá
um hluti, sem fólkið liafði ekki hugmynd um, eins og gömul
fjölskyldutengsl þeirra á fslandi, t. d. mann, sem amma eins
af þátttakendunum hefði þekkt og verið í einhverjum tygjum
við, áður en hún giftist.
En þegar á heildina er litið, tókst jiessi tilraun svo vel, að
niðurstöður hennar teljast tölfræðilega marktækar.“
„Þú lifir aSeins tvisvar“.
Prófessor Stevenson telst svo til að hann hafi rannsakað
um tvo þriðjuhluta skráðra tilfella i heiminum, þar sem líkur
benda til þess að um fleiri en eina jarðvist hafi verið að ræða
6