Morgunn - 01.06.1981, Blaðsíða 72
70
MORGUNN
iðnaðar, eykur hröðuni skrefum koltvísýringsmagn í loft-
hjúpi jarðar. Vísindamenn hafa lengi bent á þá hættu, sem
af þessu kann að stafa. Ef koltvísýringsmagnið í loftinu eykst,
eins og orðið gæti, ef ekkert verður að gert, þá mun það verða
til þess að auka að mun meðalhitastig á jörðinni, þar sem kol-
tvísýringurinn dregur úr hitageislan jarðar. Þetta myndi
valda bráðnun jöklanna á heimskautunum, en við það myndi
sjávarborð hækka svo, að talsverður hluti af láglendi jarðar
og fjöldi stórborga færi i kaf.
Enn er þó ótalið það, sem skelfilegast er af öllu, þegar v>m
það er að ræða, hversu maðurinn eitrar umhverfi sitt. Þetta
eru hinar nýju skordýra- og illgresiseiturtegundir. — Á styrj-
aldarárunum fóru fram margvislegar tilraunir í því skyni
að finna sem banvænastar stríðseiturtegundir. Þá uppgötvuðu
menn DDT-eitrið og önnur þvilík efni, sem reyndust sérstak-
lega skæð skordýrum. Brátt var tekið að nota efni þessi til
þess að úða ávaxtagarða, akra, og skóga í því skyni að út-
rýma skordýrum þeim, er lögðust á nytjajurtir og spilltu
uppskeru, svo og til að drepa illgresi, og fyrr en varði var
framleiðsla þessa voðaeiturs orðin að stóriðju. Árið 1960 var
framleiðsla þess í Bandaríkjunum komin upp í 480 000 lestir,
en það magn nam að söluverðmæti 22 miljörðum íslenzkra
króna að núverandi gengi. Síðan mun framleiðsla þess hafa
aukizt mjög stórkostlega.
Árið 1962 kom út í Bandaríkjunum bók, er nefnist á frum-
málinu „Silent Spring". Bók þessi hefur verið þýdd á íslenzku
og heitir á vora tungu „Baddir vorsins þagna“. Höfundur er
Rachel Carson, mikilsvirt og viðkunn vísindakona. Hún lýsir
þvi á hrollvekjandi hátt, hvernig þá þegar er komið, er bókin
var rituð, fyrir áratug eða um það bil. Bændur stráðu eitrinu
yfir lönd sin, eggjaðir og til hvattir af söluskrumi auðfyrir-
tækjanna, sem ólyfjanina framleiddu og auglýstu sem allra
meina bót i landbúnaði. Rachel Carson dregur upp raunsanna
mynd af þeirri hringrás dauðans, sem markar feril eiturefna
þessara í Bandaríkjunum og annars staðar, þar sem þeim
hefur verið beitt. Eitrið, sem úðað er, drepur að vísu skor-