Saga - 1969, Page 180

176
ODD didriksen
Jens Pálssyni, gerði ráð fyrir „ráðgj afabroti" í Kaup-
mannahöfn, sem hefði aðeins því verkefni að sinna að
gæta hinna sameiginlegu hagsmuna og þess að íslenzk
löggjöf færi ekki inn á svið sameiginlegra mála. Sennilega
átti þá ráðherra þessi að vera danskur. Ráðherrann í
Reykjavík átti áð hafa „annan fótinn“ í Kaupmannahöfn
og flytja málin fyrir konung. Bæði landshöfðingj aembætt-
ið og „flestöll“ önnur æðri embætti skyldu um leið lögð
niður.18)
Gegn þessu staðhæfði Valtýr í nýju bréfi það sama og
gagnvart Kristjáni Jónssyni, að ráðherrann gæti aldrei
haft aðsetur annars staðar en við hlið konungs eða „kon-
ungsímyndar“.1!)) Jens Pálsson viðurkenndi, að ef „þess-
ari kreddu“ væri haldið fastri, þá gæti tillaga hans ekki
samrýmzt henni, „en barnaskapur er þessi pólitiska kredda
allt um það, og bezt til þess að gjöra hið rangnefnda
constitutionella stjórnarfyrirkomulag á íslandi að hreinni
og beinni svikamylnu“. „En vel og gott, — látum ráðgjafa
Islands sjerstöku mála vera búsettan í Kaupmannahöfn,
en hafi hann þá samt varnarþing sitt í pólitískum málum
á íslandi fyrir íslenzkum landsdómi. Með því skilyrði álít
jeg að búsetan í Kaupmannahöfn gæti staðizt. Það er
ábyrgðarleysi stjórnarinnar, sem er versti þyrnirinn í
stjórnarfari voru að minni skoðan.“
Valtýr hefur einnig haldið því fram í bréfi sínu, áð
stjórnin muni svara tillögunni frá 1895 algerlega neikvætt,
„ef þingmenn ekki fyrirfram lofa því að láta hana öllu
ráða um þetta mál“. Þannig vitnar Jens Pálsson í bréf
Valtýs í svari sínu og vonar þá, að þingið hafi „þá rænu
á að senda henni megnustu vantraustsyfirlýsing og hrópa
hana svo hátt um heim allan, að allar þjóðir verði að skilja
og fleiri að tala í þessu máli en hún og vjer“.
Eitt getur stjórnin gert án þess að „snuðra uppi at-
kvæði einstakra þingmanna fyrirfram": Hún getur breytt
stjórnarfyrirkomulaginu án stjórnarskrárbreytingar, ,,°8'
mundi það fremur spekja en espa hugi“ íslendinga. Sým