Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Blaðsíða 12

leiKSKÓlaStarf af SJÓnarHÓli foreldra
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/201012
börnunum leið vel þar (Ásgeir Björgvinsson, Hildur B. Svavarsdóttir og Hallgerður I.
Gestsdóttir, 2009).
Rannsóknir annars staðar á Norðurlöndum benda til þess að foreldrar líti á leik-
skólann sem viðbót við heimilið og vænti þess að börn þeirra læri að leika sér og æfi
félagslega hæfni í leikskólanum (OECD, 2006; Sandberg og Vuorinen, 2008; Thorsen,
Bø, Løge og Omdal, 2006; Østrem o.fl., 2009 ). Í rannsókn Menningarmálastofnunar
Sameinuðu þjóðanna (UNESCO) í ellefu löndum kom fram að þeir þættir sem flestir
foreldrar töldu mikilvæga í leikskólastarfi voru málörvun og málnotkun, sjálfstjórn og
sjálfshjálp og félagsleg hæfni (Weikart, 2000)
Í Bandaríkjunum hefur áhersla stjórnvalda á undanförnum áratugum beinst í
auknum mæli að því að færa námsgreinabundið nám neðar. Bandarískar rannsóknir
benda til þess að foreldrar séu margir áhugasamari um námsgreinamiðað nám í leik-
skólum en kennarar (Diamond, Reagan og Bandyk, 2000; Knudsen-Lindauer og Harris,
1989; Piotrkowski, Botsko og Matthews, 2000). Rannsóknir þar í landi hafa á hinn
bóginn einnig sýnt að margir foreldrar telji félags- og tilfinningaþroska, málnotkun
og samskipti, hneigð til náms og vellíðan vera mikilvægari en almenna þekkingu og
akademíska hæfni. Niðurstöður rannsóknar Graue árið 1993 leiddu í ljós að foreldar
litu svo á að hlutverk leikskólans væri tvíþætt, annars vegar félagslegt og hins vegar
námslegt. Þeir töldu að jákvætt viðhorf til skólans, hneigð til náms og góð félagsleg
samskipti væru mikilvæg. En einnig lögðu þeir áherslu á byrjunarkennslu í lestri,
stærðfræði og vísindagreinum (Graue, 1993). Nýrri rannsóknir í Bandaríkjunum
benda til svipaðra niðurstaðna. Foreldrar leikskólabarna telja mikilvægustu náms- og
þroskaþætti leikskólabarna þá sem flokkast undir félags- og tilfinningaþroska en jafn-
framt leggja þeir áherslu á námslega þætti og undirbúning grunnskólanámsins (Grace
og Brandt, 2006; Petrie og Holloway, 2006; Piotrkowski, Botsko og Matthews, 2000;
Wesley og Buysse, 2003).
Foreldrarnir í rannsókn Siraj-Blatchford, Sylva, Muttock, Gilden og Bell í Englandi
(2002) töldu einnig að leikskólinn ætti að leggja megináherslu á félagslegan þroska.
Niðurstöður rannsóknar Liu, Yeung og Farmer (2001) í Ástralíu benda til þess að
foreldrar þar vænti þess að leikskólinn bjóði bæði umönnun og kennslu. Flestir for-
eldrarnir töldu að leikskólinn ætti að vera heimilislegur en þó ekki einungis gæsla.
Þeir töldu jafnframt að leikskólinn ætti að undirbúa börnin fyrir grunnskólagönguna
og vinna með alla þroskaþættina.
Í samanburðarrannsókn á viðhorfum foreldra í Bandaríkjunum og Þýskalandi
komu fram svipuð viðhorf og væntingar foreldranna í báðum löndum til leikskóla
barna þeirra (Cryer, Tietze og Wessels, 2002). Foreldrar töldu skipta mestu máli að
tekið væri vel á móti börnunum í leikskólanum, þau lærðu að tjá sig og nota tungu-
málið og æfðu grófhreyfingar. Tilhneiging var hjá foreldrum í báðum löndunum til að
gefa leikskólunum háa einkunn og telja höfundar ýmislegt benda til þess að foreldrar
ofmeti gæði leikskóla barna sinna. Þeir telja ástæður þess vera í fyrsta lagi þær að for-
eldrar séu lítið í leikskólunum og fylgist almennt ekki með því sem þar gerist. Í öðru
lagi telja höfundarnir að foreldar hafi fáa valmöguleika og skorti upplýsingar til að
greina á milli leikskóla. Í þriðja lagi telja þeir að margir foreldrar viti ekki hvaða kröfur
þeir geta gert til leikskólanna og loks nefna höfundar að foreldrar eigi erfitt með að