Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Blaðsíða 25
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010
JÓHanna e inarSdÓtt i r
25
samskiptum fullorðinna og barna og sameiginlegum upplifunum þar sem hinn full-
orðni styður við sjálfsprottin verkefni barnanna, útskýrir og spyr opinna spurninga
(e. sustained shared thinking) (Siraj-Blatchford o.fl., 2002). Foreldrarnir sem tóku þátt
í rannsókninni nefndu ekki hlutverk starfsfólksins í námi barna eða að börn lærðu
með stuðningi fullorðinna og fáir töluðu um námskrá leikskólans. Þeir gerðu fyrst og
fremst kröfur um að börnunum liði vel, þau lærðu að hugsa um sig sjálf og umgangast
önnur börn. Umönnun barnanna og umhyggja starfsfólksins var þeim ofar í huga en
það hvort börnin lærðu ákveðin þekkingaratriði eða færni. Sjónarmið foreldranna eru
í samræmi við norræna leikskólahefð þar sem áhersla er lögð á þroska barna, vellíðan
og áhuga þeirra og löngun til að læra (OECD, 2006) og samræmast hefðum og starfs-
háttum í íslenskum leikskólum (Jóhanna Einarsdóttir, 2006). Þeir nefna þá þætti sem
þeir hafa heyrt talað um og hafa reynslu af úr leikskólanum. Það sem þeir hafa ekki
heyrt um eða upplifað nefna þeir að sjálfsögðu ekki.
Starfsfólk leikskólanna er lykilpersónur í lífi barna og foreldra þeirra. Ánægja for-
eldranna með leikskóla barna sinna hélst í hendur við ánægju þeirra með starfsfólkið.
Foreldrarnir voru flestir mjög ánægðir með starfsfólk leikskólanna og nefndu margir
sérstaklega hversu vel væri tekið á móti börnunum á morgnana þegar þau kæmu í
leikskólann. Þetta er í samræmi við rannsóknir annars staðar sem sýna að foreldrar
telja móttöku barnanna, þegar þau koma í leikskólann, vera afar mikilvæga (Cryer,
Tietze og Wessels, 2002; Sandberg og Vuorinen, 2008). Foreldarnir kvörtuðu margir
yfir því að oft væri nýtt starfsfólk ekki kynnt nægjanlega fyrir foreldrum. Óánægju
gætti einnig hjá mörgum foreldrum með það að oft og tíðum væri ekki sama fólk í
leikskólanum þegar þeir sóttu börnin og hefði verið með þeim yfir daginn, þannig að
foreldrarnir fengju ekki upplýsingar um hvernig leikskóladagur barnsins hefði verið.
Þetta er í samræmi við niðurstöður úr könnunum Reykjavíkurborgar (Ásgeir Björg-
vinsson, Hildur B. Svavarsdóttir og Hallgerður I. Gestsdóttir, 2009; Reykjavíkurborg,
Leikskólasvið, 2007). Erlendar rannsóknir hafa einnig sýnt að foreldrum finnst mikils-
vert að vera í daglegum samskiptum við starfsfólk leikskólans og hafa tækifæri til að
ræða um þroska barnsins og líðan (Sandberg og Vuorinen, 2008). Í rannsókn Endsley
og Minish (1991) kom einnig fram að starfsfólk leikskólanna var tilbúnara að ræða við
foreldrana í upphafi dags en foreldarnir höfðu hins vegar frekar möguleika og áhuga
á samskiptum við starfsfólkið í lok vinnudags.
Það form á samstarfi sem foreldrarnir virtust meta mest var óformleg dagleg sam-
skipti, að starfsfólkið gæfi sig á tal við þá og gæfi þeim upplýsingar um barnið þeirra
eða starfsemina. Foreldrarnir töluðu einnig um að þar sem þeir fengju oft takmark-
aðar upplýsingar frá börnunum um það sem þau væru að gera í leikskólanum væri
mikilvægt að upplýsingar um starfsemina frá degi til dags væru aðgengilegar, t.d.
á upplýsingatöflum eða heimasíðu. Það var misjafnt eftir leikskólum og foreldrum
hvort þeim fannst upplýsingagjöf leikskólanna nægjanleg og er það í samræmi við
niðurstöður könnunar Reykjavíkurborgar (Ásgeir Björgvinsson, Hildur B. Svavars-
dóttir og Hallgerður I. Gestsdóttir, 2009). Þeir þættir sem foreldrarnir leggja áherslu á
falla undir uppeldi og samskipti samkvæmt flokkunarkerfi Epstein (1996). Minna vægi
fengu aðrir flokkar. Fæstir foreldranna óskuðu eftir meiri fræðslu, fleiri almennum