Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Blaðsíða 158

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010158
Hvað ræðUr vali á námSSviði og HáSKÓla?
nánast allt þættir sem tengja má við áhuga á starfinu sem slíku og það að láta gott
af sér leiða. Í eldri rannsókn frá Brunei (Yong, 1995) voru kennaranemar spurðir um
ástæðu fyrir vali á kennaranámi með opnum spurningum. Niðurstöður leiddu í ljós
að helsta ástæðan var að svarendur höfðu engan annan valkost, í öðru sæti voru áhrif
frá foreldrum og vinum. Því næst komu þættir eins og metnaður til að gerast kennari,
möguleiki á starfsframa innan háskóla og áhugi á að vinna með börnum. Þessar niður-
stöður litast trúlega af ástandi á vinnumarkaði í viðkomandi landi.
Í innlendri könnun frá árinu 2000 sem gerð var í HA (Ingi Rúnar Eðvarðsson, 2009)
voru viðskiptafræðingar og hjúkrunarfræðingar frá HA og HÍ spurðir hvað réði vali
þeirra á námssviði. Svarendur settu áhuga á námsgreininni í fyrsta sæti, atvinnumögu-
leika í annað sæti og fjölbreytni náms í þriðja sæti. Konur höfðu frekar áhuga á náms-
greininni og fjölbreytni náms en karlar höfðu frekar áhuga á atvinnu- og tekjumögu-
leikum. Sami munur birtist í vali starfsstétta á námssviði. Hjúkrunarfræðingar völdu
námið í ríkari mæli út frá áhuga á námsgrein og fjölbreytni náms, en viðskiptafræð-
ingar frekar í ljósi atvinnu- og tekjumöguleika.
rannsóknaraðfErðir
Rannsóknarsnið
Sú rannsóknaraðferð sem best hentar markmiðum rannsóknarinnar er lýsandi rannsókn-
araðferð (e. descriptive research) sem miðast við að finna tíðni, hlutföll og tengsl breyta
og að staðfesta eða hafna tilgátum. Tvær algengustu gerðir kannana eru spurninga-
listakannanir og viðtalskannanir (oftast í gegnum síma). Helstu kostir viðtalskannana
eru að tiltölulega auðvelt er að ná til fólks, og það tryggir mikla svörun; aðferðin er
skjótvirk, koma má í veg fyrir að spurningar séu misskildar og auðvelt er að fylgjast
með gangi könnunarinnar. Kostir spurningalistakannana eru hins vegar að þær eru
tiltölulega einföld leið til gagnaöflunar, ekki þarf að ná til fólks á tilteknum tíma, engar
skekkjur verða vegna áhrifa spyrla og svarendur hafa betra næði til að svara. Helsti
ókostur þeirra er lágt svarhlutfall (Churchill, 2002).
Í rannsókninni var gagna aflað með spurningalistakönnun. Rannsókna- og þróunar-
miðstöð HA (RHA) sá um framkvæmd könnunarinnar. Spurningalisti var sendur í
pósti til 599 brautskráðra nemenda HA í maí og þrjár ítrekanir voru sendar út í maí og
júní 2008 til að auka svörun. Ekki var heitið neinum verðlaunum fyrir þátttöku. RHA
sá um að skanna listana inn svo hægt væri að vinna gögnin í SPSS-forriti.
Úrtak og heimtur
Þýði var nemendur í HA sem brautskráðust á tímabilinu 2004–2007, alls 1.247
einstaklingar. Upplýsingar um þá fengust úr upplýsingakerfi háskólans. Ástæða þess
að brautskráðir nemendur frá þessu tímabili voru valdir var að á þessu tímabili byrjaði
háskólinn að brautskrá verulegan fjölda fjarnema og að áður var búið að gera könn-
un meðal nemenda sem brautskráðust fyrir þann tíma. Þá könnun gerði Rannsókna-
stofnun HA (Hjördís Sigursteinsdóttir, 2005).