Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Side 16

leiKSKÓlaStarf af SJÓnarHÓli foreldra
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/201016
Takmarkanir rýnihópaviðtala eru þær að viss hætta er á að persónuleg viðhorf þátt-
takenda komi ekki nægjanlega sterkt fram þar sem skoðanir meirihluta hópsins verði
helst ræddar. Einnig felast takmarkanir í því að rannsakandinn hefur minni stjórn á
umræðunni en í venjulegum einstaklingsviðtölum því að einstaklingarnir í hópnum
og samskipti þeirra á milli stýra oft umræðunni. Undirbúningur viðtalanna og hlut-
verk rannsakandans er því afar mikilvægt. Hann hefur það hlutverk að skapa þægi-
legt og afslappað andrúmsloft, stýra umræðunni, halda henni innan marka rannsókn-
arinnar og leitast við að virkja alla meðlimi hópsins til þátttöku (Gibbs, 1997).
Viðtölin voru tekin upp á MP3-spilara og afrituð. Gögnin voru marglesin og kóðuð
og því næst flokkuð, kortlögð og skipulögð með aðstoð tölvuforritsins NVivo. Til
að tryggja áreiðanleika og réttmæti unnu tveir rannsakendur að greiningunni hvor
í sínu lagi. Við greiningu og kynningu niðurstaðna er lögð áhersla á umræðurnar og
samskiptin í hópnum sem eru staðfest með beinum tilvitnunum í gögnin. Þetta gefur
lesandanum möguleika á að meta hvort greining og túlkun gagnanna endurspeglar
raunveruleikann.
niðurstöður
Hlutverk leikskóla
Þegar foreldrarnir sem tóku þátt í rannsókninni voru spurðir hvers vegna börn þeirra
væru í leikskóla svöruðu margir þeirra því til að börnin þyrftu að vera á öruggum
stað meðan foreldar þeirra væru í vinnu. Margir lögðu jafnframt áherslu á mikilvægi
leikskólans sem fyrsta skólastigsins og þátt leikskólans í þroska barna og námi. Einn
faðir sagði t.d.: „[Leikskólinn] er undirbúningur fyrir lífið. Börn verða útundan ef þau
eru ekki í leikskóla. Öll önnur börn hafa verið í leikskóla.“ Foreldrarnir voru sammála
um að þeir myndu láta börn sín vera í leikskóla þótt þeir sjálfir væru heimavinnandi;
reyndar nefndu sumir að þeir myndu stytta dvalartímann og ekki láta börnin vera
allan daginn í leikskólanum. Flestir foreldrarnir litu á leikskólann sem mikilvægan
vettvang fyrir börn sín til að taka þátt í fjölbreyttum verkefnum og læra að umgangast
önnur börn og fullorðna. Þeir litu á leikskólann sem fastan punkt í lífi barnsins og þar
ætti því að líða vel. Eftirfarandi umræða fór fram í einum hópnum um tilgang leik-
skóladvalarinnar.
Móðir: … þau verða klikkuð af því að vera alltaf með foreldrum sínum, held ég.
R: Já.
Faðir: Þau náttúrulega þurfa smá-tilbreytingu. Svo er náttúrulega þjóðfélagið líka.
[Það] svolítið beinir báðum foreldrum út á vinnumarkaðinn.
R: Já.
Móðir: En jafnvel þó maður sé heimavinnandi, þú veist, eða heima með lítil börn þá
er maður ekki að taka börnin af leikskólanum …
Faðir: Þau hafa náttúrulega gott af því bæði að umgangast önnur börn og …
Móðir: Ég held að reynslan sýni að þau verði þreytt á foreldrum sínum ef þau eru
alltaf heima af því sérstaklega að það eru ekki aðrir krakkar líka. Auðvitað væri þetta
öðruvísi ef allir væru heima.