Uppeldi og menntun - 01.01.2010, Page 41

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 19(1–2)/2010 41
frey Ja B i rg iSdÓtt i r
„-ness“, „-ment“ og „-ion“ á sama hátt. Í síðustu kennslustundinni er farið yfir
forskeytin „re-“ og „bi-“, auk þess sem verkefni liðinna vikna eru rifjuð upp.
Mat á orðskilningi
Skilningur á afleiddum orðum
Þetta próf metur skilning barna á afleiddum orðum. Það inniheldur 40 setningar sem
í vantar eitt orð og er hverri þeirra varpað á tjald með lýsandi mynd. Setningin er
svo lesin upp af þeim sem leggur prófið fyrir og börnin því næst beðin um að skoða
meðfylgjandi vinnubækur og merkja við eitt af þremur orðum sem passa best við
merkingu setningarinnar í heild. Í sumum tilfellum hafa orðin þrjú sem börnin geta
valið um sömu rót en mismunandi for- eða viðskeyti. Þegar börnin heyra til dæmis
setninguna: „Peter was not afraid of anyone. He was ________“ þurfa þau að velja á
milli orðanna „fearless“, „feared“ og „fearful“. Í öðrum tilfellum innihalda orðin sömu
for- eða viðskeyti en ólíkar rætur (eins og til dæmis orðin „prevention“, „selection“ og
„protection“). Hugsunin að baki prófinu er sú að til þess að geta leyst hvert atriði prófs-
ins rétt þurfi að brjóta orðin upp og skoða og bera saman merkingar ólíkra orðhluta.
Eitt stig var gefið fyrir hvert rétt svar.
Skilgreining á bullorðum
Bullorðaprófið var tólf orð samansett úr raunverulegum orðhlutum, eins og til dæmis
bullorðin „resleep“, „uncomb“ og „bicarred“. Verkefni barnanna var að útskýra hvað
orðin gætu mögulega þýtt. Gefið var eitt stig fyrir rétta skilgreiningu. Meginviðmiðið
við fyrirgjöfina var að skilgreiningin vísaði bæði til merkingar stofnsins og aðskeyt-
anna. Þannig varð rétt skilgreining fyrir bullorð eins og „bookist“ að vísa bæði til
persónu og bóka. Svör eins og „manneskja sem á margar bækur”, „manneskja sem
skrifar bækur“ eða „maður sem vinnur á bókasafni“ voru því öll talin rétt.
niðurstöður
Áreiðanleiki orðskilningsprófa
Innri stöðugleiki orðskilningsprófanna var metinn með því að reikna Cronbach alfa-
stuðul fyrir þau þrjú skipti sem þau voru lögð fyrir. Áreiðanleiki bullorðaprófsins var
hár í öll skiptin, eða á bilinu .85 til .90, og það sama gilti um aðra og þriðju fyrirlögn
á prófinu sem mat skilning á afleiddum raunorðum (.85 fyrir fyrirlögn 2 og .81 fyrir
fyrirlögn 3). Áreiðanleiki fyrstu fyrirlagnar á því prófi var heldur lægri (.75) en þó
fullnægjandi.
Áreiðanleiki fyrirgjafarinnar fyrir bullorðaprófið var metinn með því að biðja tvo
rannsakendur að meta skilgreiningar barnanna í fyrstu fyrirlögninni sitt í hvoru lagi.
Samræmið á milli þeirra var hátt, eða 98%.