Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1961, Page 37

aldarminning hannesar hafsteins skálds
19
tóm til ljóðagerðar, en óbreyttur
var eigi að síður áhugi hans á skáld-
skap og bókmenntum, enda orti
hann sum ágætustu og merkustu
kvæði sín seint á ævinni, eins og
síðar mun nánar rætt.
Kvæði hans, sem prentuð voru í
Verðandi, bera, eins og þegar hefir
verið bent á, vitni óvenjulegum
þroska hans eftir aldri, jafnframt
því og hann haslar sér þar völl sem
°flugur formælandi Raunsæisstefn-
unnar og þjóðfélagslegra kenninga
hennar.
Kvæiðið „Stormur“, sem öndvegi
skipar í ritinu, túlkar eftirminnilega
skoðanir og tilgang höfundarins og
samherja hans, og er því tekið hér
UPP í heild sinni:
kg elska þig stormur, sem geisar um
grund
en vekur í blaðstyrkum lund,
ncr þfa\eysknu kvistina bugar og brýtur
e ojarkirnar treystir um leið og þú
Þytur.
ýmis önnur kvæði hans í ritinu, þar
sem þróttur hans, l'ífsgleði og karl-
mennska, eru höfuðeinkennin; en
það voru einmitt þessir eiginleikar
hans sem skálds, er gerðu hann jafn
kæran löndum sínum og raun ber
vitni. Þessi sérkenni lýsa sér ágæt-
lega í hinu alkunna kvæði hans
„Undir Kaldadal", þar sem hann
segir:
Loft við þurfum. Við þurfum bað,
að þvo burt dáðleysis mollu-kóf,
þurfum að koma á kaldan stað,
í karlmennsku vorri halda próf.
Þurfum á stað, þar sem stormur hvín
og steypiregn gerir hörund vott.
Þeir geta skolfið og skammast sín,
sem skjálfa vilja. Þeim er það gott.
Ef kaldur stormur um karlmann fer
og kinnar bítur og reynir fót,
þá finnur ’ann hitann í sjálfum sér
og sjálfs sín kraft til að standa mót.
Að kljúfa rjúkandi kalda gegn
það kætir hjartað í vöskum hal. —
Ég vildi það yrði nú ærlegt regn
og íslenzkur stormur á Kaldadal.
bfi liœ,fur Uurt fannir af foldu og hól,
os * r '3urt skýjum frá ylbjartri sól,
6 loga1111 Ut>u blæs Þú og bálar upp
°g bryddir með glitskrúði úthöf og voga.
og h,ÍÍUr ut seglin og byrðinginn ber
bú x’ andhreinn um jörðina fer;
oe Hf?1 dáðlausa lognmollu hrekur
isanda starfandi hvarvetna vekur.
bá ÍLSar hu sigrandi um foldina fer,
ée piiv1 a® Þrótturinn eflist í mér,
ég pIqu þlg’ kraftur, sem öldurnar reisi:
Ka Þig, máttur, sem þokuna leysi:
^ Þig’ elska þig, eilífa stríð,
Þú hlóði þér söng minn ég bý(
hugur Lalsi lottfari, hamast þú hraður;
61 minn fylgir þér, djarfur og glaðui
ar jarU! þeirrar þjóðlegu vakning-
r °g bókmenntalegu endurnýjung-
stLSem þeir félagar, er að Verðandi
áh° -f ’ kemur hér fram á
æX amllílnn hátt, þrunginn eldmóði
Unnar. Sama máli gegnir um
Hann orti margt annarra kröft-
ugra eggjanakvæða í raunsæjum og
ádeiluanda, með það markmið að
vekja þjóð sína til dáða og fram-
sóknar, og slær á sama streng í
tækifæriskvæðum sínum, eins og
í hinu hreimmikla og markvissa
kvæði sínu um Ölfusárbrúna og
einnig í mörgum náttúru- og ætt-
jarðarkvæðum sínum.
Andans fjör hans og lífsgleði eru
einnig meginstraumur í vinsælum
drykkjukvæðum hans og ástakvæð-
um. Mörg ástakvæði hans frá yngri
árum eru samt ort í gamansömum
tón, sýnilega ávöxtur skammlífrar
ástarhrifningar, þótt í þeim blossi
upp ástríðueldur. Djúpstæð og sönn
ást tók hann ómótstæðilegum tökum
síðar og fann framrás í kvæðum, sem