Uppeldi og menntun - 01.01.2012, Síða 36

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 21(1) 201236
reynsla þriggJa grUnnskóla af fJölmenningarlegU starfi
hvorn skóla og setið í þremur kennslustundum á hvorum stað. Í enska skólanum var
dvalið tvo heila daga, setið í fjórum kennslustundum, fylgst með nemendafundi og
borðað í mötuneyti kennara og nemenda.
Opinber gögn voru nýtt til að fá fyllri mynd af skólunum. Upplýsingar um skólana
af heimasíðu þeirra og aðrar upplýsingar um skólana sem koma fram í opinberum
gögnum um skólastarfið voru hluti af rannsóknargögnunum. önnur gögn sem notuð
voru við rannsóknina voru gögn sem viðmælendur létu okkur í té, svo sem um þátt-
töku nemenda í tómstundastarfi, mætingar nemenda og fleiri gögn sem tekin höfðu
verið saman um skólastarfið en voru ekki birt opinberlega.
Kennararnir voru valdir með aðstoð skólastjórnenda á hverjum stað. Þeir hafa allir
þekkingu og reynslu af fjölmenningarlegu skólastarfi. Viðhorf þeirra og starfshættir
þurfa ekki að vera einkennandi fyrir aðra kennara skólanna. Með leyfi skólastjórn-
enda er hér látið koma fram um hvaða skóla er að ræða en jafnframt var ákveðið að
nota hvorki nöfn skólastjóra né kennara. Viðtölin voru tekin upp, skráð orðrétt og
flokkuð. Rannsóknargögnin voru lesin yfir, greind og flokkuð í þemu. Vettvangsnótur
úr vettvangsathugunum, opinber gögn og önnur gögn um skólana voru einnig greind
og flokkuð. Hvert tilvik var greint sérstaklega en niðurstöður eru byggðar á öllum
tilvikunum.
niðurstÖður
Í þessum kafla verður greint frá því sem að mati viðmælenda hefur best reynst í
skólastarfinu. Þessir þættir snúa að fjölmenningarlegum áherslum í skólastarfinu,
námi og kennslu ásamt félagslegu uppeldi nemenda, samstarfi við foreldra og vinnu
gegn einelti og fordómum.
Fjölmenningarlegar áherslur í skólastarfi og skipulag
Skólarnir í rannsókninni áttu það allir sameiginlegt að þar var stór hópur barna af
erlendum uppruna og þeir höfðu þróað skipulag til að mæta þessum nemendahópi.
Í stefnu skólanna var að finna orð eins og jöfnuð, virðingu og samvinnu. Uppruni var
einungis einn þáttur margbreytileikans að mati viðmælenda. Einn viðmælenda í
Austurbæjarskóla benti á að fjölmenning hefði alltaf verið til og mikilvægt væri að líta
á kosti hennar. Í Austurbæjarskóla nefndi skólastjórinn að góður árangur næðist ekki
nema jarðvegurinn væri til staðar. „Þá meina ég skólamenningin, skólakúltúrinn. Hér
er í góðu lagi að vera öðruvísi, það er bara allt í lagi,“ sagði hann. Hann þakkaði þetta
skólahverfinu en þar hefur búið fólk úr öllum stéttum samfélagsins frá því skólinn tók
til starfa. Undir þetta tók skólastjóri Fellaskóla og lagði áherslu á gagnkvæma aðlögun
nemenda af íslenskum og erlendum uppruna og sagði það vera styrk fyrir skóla að
takast á við samfélag ólíkra einstaklinga. Hann vildi að allir fyndu sig á heimavelli
í skólanum. Aðstoðarskólastjórinn í Lamptonskóla benti á mikilvægi þess að ungt
fólk í nútímasamfélagi kynntist fólki úr annarri menningu og trúarbrögðum, skildi
sjónarmið þess og væri ekki hrætt við aðra menningarheima. Hann sagði: