Uppeldi og menntun - 01.07.2013, Page 136

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 22(2) 2013136
að lifa og læra Jafnrétti
verið í umræðu í íslensku þjóðfélagi og menntakerfi í gegnum tíðina þó svo athygli
manna hafi aukist til muna á samningnum í seinni tíð. Um það bera m.a. grunnþætt-
irnir í aðalnámskránum vitni.
Fram kemur í viðtali við Guðna Olgeirsson, sérfræðing hjá mennta- og menningar-
málaráðuneytinu, að barnaréttarnefnd Sameinuðu þjóðanna hafi komið með athuga-
semdir um stöðu innflytjendabarna, brotthvarf þeirra úr framhaldsskólum og stöðu
fatlaðra nemenda og nemenda með sérþarfir, ennfremur benti hann á að samhæft átak
þurfi gegn einelti (Hjördís Eva Þórðardóttir og Guðni Olgeirsson, 2013). Ástæða er til
að benda á kennsluhugmyndir á vef um Barnasáttmálann (Barnasáttmáli Sameinuðu
þjóðanna, e.d.) og ánægjulegt er að vekja athygli á að leikskólinn Álfaheiði fékk nýlega
jafnréttisverðlaun jafnréttis- og mannréttindaráðs Kópavogsbæjar, m.a. fyrir vinnu
leikskólans með Barnasáttmálann.
lÆrDóMsMEnning Og saMþÆtting
jafnréttisMEnntUnar Í ÖllU sKólastarfi
Í jafnréttisheftinu kemur fram að stefnan um skóla margbreytileikans eða skóla án
aðgreiningar hafi sprottið upp sem andsvar við útilokun fatlaðra barna í hinu almenna
skólakerfi en beinist nú gegn hvers kyns útilokun, þar er margbreytileika fagnað og
einsleitni hafnað (bls. 8). Til að þróa skóla margbreytileikans liggur beinast við að nota
hugmyndir um árangursríkt lærdómdómssamfélag (sjá m.a. Stoll og Louis, 2005).
Þar er þróuð lærdómsmenning; samfélagsþegnar, börn og fullorðnir, þar með taldir
foreldrar, hafa komið sér saman um gildi og framtíðarsýn og réttindi og sjónarmið
barna eru virt. Þar eru grunnþættirnir hafðir að leiðarljósi og sérstaklega hugað að
jafnrétti á öllum sviðum skólastarfsins. Þar spretta upp hugmyndir um þróunar-
verkefni og starfendarannsóknir tengdar jafnrétti, gögnum er safnað og rýnt til gagns,
þar fara fram styðjandi og ögrandi umræður og óvænt atvik eru krufin. Það sem á
sér stað í samskiptum kennara og barna er greint með jafnréttisgleraugum og spurt:
Hvaða viðhorfum erum við að miðla, hvers konar kennsla, starf og nám á sér stað?
Tilgangur minn með þessari grein var að meta hvort við lifum og lærum jafnrétti í
jafnrétti eða misrétti. Við gerum hvort tveggja en enn hallar of mikið á misréttishliðina.
Það þarf ekki að breyta öllum heiminum í einu, það er hægt að byrja smátt því þó við
einbeitum okkur aðeins að einum þætti í skólastarfinu þá hefur það áhrif á það allt.
HEiMilDir
31% orðið fyrir kynferðislegri áreitni . (2013, 16. október). RÚV. Sótt 2013 af http://
www.rúv.is/frett/31-ordid-fyrir-kynferdislegri-areitni
Barnasáttmáli Sameinuðu þjóðanna. (e.d.). Sótt af http://www.barnasattmali.is/
Davíð Þór Björgvinsson. (1995). Barnaréttur. Reykjavík: Orator.