Tímarit Máls og menningar - 01.07.1946, Síða 48

158
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Ofbeldiseðli borgaralýðræðisins
Eins og áður er að vikið, hefur engin yfirstétt fyrr eða síðar
getað ríkt án þess að beita ofbeldi, jafnvel ekki sú yfirsétt, sem
nefnir stjórnmálaskipulag sitt borgaralýðræði. Ofbeldi lýðræðis-
borgarastéttar vorra tíma er ekki sérstætt að öðru en því, að það
er framið undir fegrunaryfirvarpi frelsis, réttlætis og lýðræðis.
Ljóst dæmi um þetta er ofbeldi það, sem hinir borgaralegu stjórn-
málaflokkar beita í krafti fjármagns síns og áróðurstækja — flokka-
ofbeldið. Þó að flokkaofbeldi þetta sé látið skrýðast skrúða hinna
æðstu lýðræðisdyggða, fær raunveruleg ásýnd þess ekki dulizt nein-
um þeim, sem gerir sér nokkra grein fyrir eðli flokkaskipunar í stétta-
þjóðfélaginu.
Um stjórnmálaflokkana er það að segja, að þeir eru hagsmuna-
fulltrúar stéttanna og hafa það hlutverk að reka erindi þeirra á pólit-
ískum vettvangi. I flokkabaráttunni endurspeglast hagsmunaand-
stæður stéttanna. Nú er það grundvallarstaðreynd stéttaskipunar í
borgaraþjóðfélagi, að hún er í aðalatriðum tvíþætt. Annars vegar
eru hinar ýmislegu deildir forréttindastéttarinnar, sem eiga sam-
merkt um það, að þær njóta hagnaðar af ríkjandi stéttaskipulagi,
en hins vegar þær þjóðfélagsdeildir, er teljast til alþýðunnar og
eiga þeim sameiginlegu örlögum að sæta, að þær bera skarðan
hlut frá arðskiptingarborði samfélagsins. Þetta er einmitt sú grund-
vallarstaðreynd, sem ákveður höfuðstefnurnar í þjóðmálum og þar
með megindrætti flokkaskiptingarinnar. Annars vegar eru borgara-
flokkarnir, sem hafa á stefnuskrá sinni varðveizlu forréttindanna og
þar með stéttaþjóðfélagsins sjálfs, auðvaldsþjóðfélagsins, en hins
vegar þeir flokkar verkalýðsins og allrar vinnandi alþýðu, sem
berjast fyrir afnámi stéttamisréttisins og hljóta því, séu þeir sam-
kvæmir sjálfum sér, að gera hið stéttlausa þjóðfélag sósíalismans
að markmiði sínu. Að því leyti sem verklýðsflokkarnir eru heilir
og trúir hugsjón verklýðshreyfingarinnar, framkvæmd hinnar sós-
íalísku þjóðfélagsskipunar, eiga þeir, eins og reynslan sýnir, hina
flokkana alla að svörnum andstæðingum.
Þessar tvær höfuðfylkingar, sem nú var getið, eru hinir raun-
verulegu andstæðingar á vettvangi stjórnmálanna, og þeirra í mill-
um gerast meginátök flokkabaráttunnar. Hin mikilvægu grundvall-