Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Blaðsíða 92
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
stjórnsöniu ráðtleiltlarkónu, sem ölln ráð-
slafar af hikleysi og skörungsskap. Jafnvel
aukapersónur eins og Davíðínu spákonu og
dóttur hennar kannast ég vel við. Ég sá þær
oft hér áður fyrr, þegar ég átti leið um
þorpið okkar Guðmundar.
Ég þakka Guðmundi kærlega fyrir bréf-
ið og vildi gjarnan fá fleiri slík.
Helgi J. Halldórsson.
Þröslculdur hússins er þjöl.
Ljóð eftir
Arnfríði Jónatansdóttur.
Ileimskringla 1958.
Asíðastliðnu ári komu út allmargar
ljóðabækur eftir ung skáld, þeirra á
meðal ein sem mig langar að vekja athygli
á. Þessi bók hefur af torskildum ástæðum
horfið í skugga annarra bóka, sem fæstar
virðast þó svo veigamiklar að þær felli
skugga. Ég á við bók Arnfríðar Jónatans-
dóttur: „Þröskuldur hússins er þjöl“. Þetta
er lítil bók, þrjár arkir, seytján kvæði og
einn ijóðaflokkur, en hún er drýgri til lestr-
ar en blaðsíðufjöldinn gefur hugmynd um.
Ekki vegna þess að ljóðin séu ýkja spakleg
eða efnismikil, heldur af því að Ijóðavinum
vaknar löngun til að opna bókina aftur. Það
virðist mér vísast einkenni á skáldskap.
Ifelzta yrkisefnið er persónulegur tregi,
söknuður:
Á breiðum tónsæ
byrþanið segl.
Myndlíf söngs og sagnar.
Vakir man.
Viðjum bundið,
vafurloga skýlt.
Felar viðlag fornrar sögu
tim unga nótt.
Hvílu hef ég reidda
í brjósti mér.
Búið hef ég þér rauða sæng.
Marar segl í hálfu kafi.
Sofðu man.
Þjóðkvæðastíll. En laus við þá væmnislegu
tilgerð sem oft gætir hjá nútímaskáldum
sem reyna að vekja npp anda þjóðkvæða.
Víðar í bókinni gætir áhrifa frá þjóðkvæð-
um á málblæ og orðaval, og fer ekki alltaf
jafn vel á því: tilgerðin liggur þar í fyrir-
sát. Og ætti Arnfríður að vara sig á henni.
Annars er það meginkostur bókarinnar hve
vel höf. beitir ljóðmáli, allajafna. Ljóðstíll-
inn er þó ekki ýkja myndríkur. Arnfríður
dregur sjaldan saman skýrar myndir með
líkingum, heldur eykur þær orð af orði.
Ljóðmyndirnar eru yfirleitt ekki miðaðar
við raunsæi, en hún nær áhrifum með hug-
myndatengslum, með myndbrotum sem hún
raðar saman. Kannski lýsir hún aðferð sinni
bezt sjálf:
Horfðuin á röddina lágvaxna myndgast,
munda aflveikan eigin vilja,
blinda flýta ferð ...
Flýta ferð. Það er annað einkenni á Ijóðum
hennar: hve hratt liana ber yfir þegar hún
yrkir. Það er eins og hún grípi hugmynd-
irnar á lofti, á hlaupum — slóð hennar
verður slitrótt, erfitt að fylgja henni. Eins
og hún segir í 7. þætti ljóðaflokksins:
Stödd í herbergjum daganna lásum við
slóð hans
löngun okkar þekkti sporin,
las í bugður í hring
svo lágu þau til baka.
Þá hættum við að trúa þeim,
við töldum að leita bæri fjær.
186