Tímarit Máls og menningar - 01.09.1959, Blaðsíða 95
UMSAGNIR UM BÆKUR
er að hafa frávik sem allra minnst og því
aðeins að brýna nauSsyn beri til. Hér kem-
ur ekkert slíkt til greina. Fyrsta hendingin
segir blátt áfram aS skáldið bíði eftir fullu
tungli til að fara til Santiago, en ekki er
borið við að lýsa mánaskini í þeirri borg.
Ollu dularfylira er þó að vagn breytist í
hest á tveimur stöðum í kvæðinu og hjól í
bófa. Þá er í þýðingunni talað um sykur-
reyr og ekrur, en á hvorugt minnist Lorca.
Ekki felli ég mig við þýðinguna á viðlag-
inu — ég vil halda til Santiago. Þetta er á
frummálinu: iré a Santiago: stutt hending
sem túlkar með einföldustu orðum málsins
ákvörðun skáldsins, þrá hans: ég fer til
Santiago, ég fer til Santiago: áhrifin magn-
ast við endurtekninguna. — Ég ætla ekki
að tína til fleiri dæmi. Þýðingin er fölsun,
ekki fyrst og fremst vegna skorts á ná-
kvæmni, heldur einfaldlega af því að hún
er slæmur skáldskapur.
Nú kann einhver að segja sem svo að þýð-
anda sé nokkur vorkunn, þar sem hann sé
ungur, þýði ekki úr frummálinu (það sýnist
mér mega lesa bæði út úr formála bókar-
innar og þýðingunni sjálfri); og það sé þó
allténd nokkur ávinningur að þýðingunni
þó gölluð sé. Þetta held ég sé dálítið vafa-
samt. Gallar sem þessir eru jafnóafsakan-
legir hvernig sem á þeim kann að standa,
og bæði skáldinu og íslenzkum ljóðlesend-
um er mjög hæpinn greiði gerður með
kynningarstarfsemi af þessu tagi. Það er
betra að vera óþekkt stórskáld heldur en
þekkt leirskáld.
Nokkur orð um val Ijóðanna. Þetta er
vitanlega atriði sem um má deila endalaust.
En mér virðist hæpið, frá öllum sjónarmið-
um, að láta sænskan skáldskap skipa jafn-
geysistórt rúm og hann gerir, hann fær t. d.
helmingi meira rúm en franskur skáldskap-
ur, sem hefur þó tvímælalaust verið áhrifa-
mestur í evrópskri ljóðagerð síðan skeið nú-
tímaljóðlistar hófst með Baudelaire og Rim-
baud seint á 19. öld. Og þótt Svíar eigi
marga ágæta ljóðasmiði, svo sem ILarry
Martinson, Lundkvist, Lindegren o. fl., þá
hef ég þó grun um (ég verð að játa að ég er
hér að fara út í sálma sem ég kann illa) að
sænsk ljóðlist á þessari öld hafi ekki verið
öllu meira en bergmál af því sem betur var
gert annars staðar, einkum í Frakklandi,
Englandi (T. S. Eliot, Auden) og Banda-
ríkjum N.-Ameríku (Carl Sandburg, Edgar
Lee Masters, Ezra Pound).
En þótt ýmislegt megi að bókinni finna
og heildaráhrifin séu e. t. v. ekki sem sterk-
ust, er þó að henni mikill fengur. Hún sýn-
ir — eins og segir í formála — hvert íslenzk
formbyltingarskáld hafa einkum sótt áhrif;
og hún færir íslenzkum ljóðalesendum mörg
af snilldarverkum nútímaljóðlistar, kvæði
sem túlka í stórfenglegum skáldskap öld
okkar, öld vísindanna og vandamálanna,
öld stríðs og friðar — friðar eða dauða.
Slíkt verður seint ofþakkað.
Þorsteinn Þorsteinsson.
189