Tímarit Máls og menningar - 01.09.1965, Page 53

þá stórmálum. Um það er sjónvarps-
málið greinilegt dæmi. íslendingar
hafa nú fengið að vita hverjar skoð-
anir Egill Skallagrímsson hafði á
sjónvarpinu, hverjar skoðanir Sjálf-
stæðisflokkurinn hefur á sjónvarp-
inu, hverjar skoðanir sósíalistar hafa
á sjónvarpinu, og hverjar skoðanir
hinn einangraðasti bóndi, sem aldrei
hefur séð sjónvarp, hefur á sjónvarp-
inu. Þetta viðfangsefni hefur orðið
að hitamáli um land allt, en aldrei
hefur verið rætt um sameiginlega og
mjög svo augljósa lausn á vandanum.
í umræðunum hafa fyrst og fremst
birzt skoðanir á skoðunum. Sannleik-
urinn er sá að ísland er í rauninni of
lítið til þess að koma upp sjónvarpi
af eigin rammleik, en — og hér kem-
ur þessi augljósa lausn — íslending-
ar gætu beðið erlendar sjónvarps-
stöðvar um tilboð í það að koma upp
sjónvarpi á íslandi, íslenzku sjón-
varpi. íslendingar gætu átt 51%
hlutafj árins, en erlenda stöðin, ef til
vill sænsk, eða brezk, eða (guð komi
til) meira að segja bandarísk, ætti
49% hlutafjárins. Sjónvarpið yrði
ríkiseign (51%), og þeir sem vildu
eiga sjónvarpstæki greiddu sama
gjald og gert er t. d. í Noregi.
Svo að aftur sé vikið að iðnaðin-
um tíni ég til nokkrar meiriháttar að-
finnslur. Ef maður gerir úrtak af
verkafólki í frystihúsi er það einnig
úrtak æviskeiðsins. Tveir hópar skera
sig úr: öldungar og ungar stúlkur.
Hárrúllur á steinöld
Oldungarnir annast fyrst og fremst
erfiðisvinnuna, en stúlkurnar setja
fiskinn í umbúðir. Steinöldin paufast
með fiskinn milli stúlkna með rúllur
í hárinu. Þess ber einnig að gæta að
jafnvel 82ja ára öldungur fær sama
kaup og allir aðrir verkamenn sem
náð hafa sextán ára aldri. Ekki er
gerður neinn greinarmunur á aldri,
starfstíma í sömu verksmiðju, og
reynslu annarsvegar og kauptöxtum
hinsvegar. Þetta er öfgafullt lýðræði.
Fimm barna faðir sem unnið hefur
í sömu verksmiðju í tíu ár fær sömu
laun og átján ára piltur sem unnið
hefur í verksmiðjunni í tíu vikur.
Það er fráleitt að sætta sig við launa-
stiga sem tekur ekkert tillit til reynslu
og starfsaldurs.
Þetta er fáeinar tilviljunarkenndar
athugasemdir um efnahagsástandið á
íslandi um þessar mundir. Hefði mér
ekki fallið eins vel á íslandi og raun
varð á, hefði ég aldrei farið að velta
slíkum málum fyrir mér. En ísland
er smitandi. Það er ákjósanlegur
sjúkdómur sem freistar manns að
dveljast æ lengur. í þessum sjúkdómi
rennur saman fólkið sem í landinu
býr og stórbrotið landslag þess. Þar
renna ekki saman hlýjar baðstrendur
íslands, vistleg veitingahús, krár,
loftslag, eldamennska né lúxushótel,
því að á þeim sviðum er mörgu á-
bótavant. Afengishömlur landsins eru
barnalegar. Veðurfarið getur gert
manni fráleita grikki, og eldamennsk-
163