Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.06.1997, Síða 62

Tímarit Máls og menningar - 01.06.1997, Síða 62
DANIELE SALLENAVE Hugmyndir frönsku byltingarinnar snerust upp í andstæðu sína þegar Napóleon þóttist ætla að hrinda þeim í framkvæmd með vopnavaldi, flytja þær út í glamri frá hermannastígvélum, hurðarskellum, ópum kvenna, blóði. Snillingurinn byggir rétt sinn á réttleysi lítilmagnans, í þessu tilfelli gamallar konu, okurkerlingar, sennilega gyðings. Því miður! Ástæðan fyrir því að Dostojevskí lætur hana vera gyðing er ekki sú að hann vilji vekja aukna samúð með henni, heldur þvert á móti sú að hann vill undirbyggja betur kenningu sína: fórnarlambið verður að vera einskis virði sem slíkt svo að það sé algerlega ljóst að jafnvel í tilfelli sem þessu megi ekki mann drepa. 12. Okurkerlingin enn. Taglið í gulnuðu hári hennar vísar okkur veginn, sveiflast til og frá frammi fyrir augum okkar, alblóðugt. Og Pétursborg með öllum sínum höllum, björt og köld. fskaldir útreikn- ingar valdsins kremja hinn mjúka og máttvana fagnaðarboðskap. 13. Gul þoka yfir Fontanka. Við fórum aðeins of seint í þriðju gönguferðina. Það hefði þurft að fara í hana fyrir þrjátíu árum, inn á milli gömlu verksmiðjanna, styttanna af Lenín, slagorðanna, eða meðan umsátrið stóð yfir, eða enn fyrr þegar heimatilbúnar sprengjur byltingarsinna tifuðu í sardínudósum (Bélyj: Pétursborg). Við reikuðum í áttina að Astoríahótelinu þar sem ekkert er lengur að sjá. Hvorki salinn þar sem Hitler hafði áformað að halda upp á sigur sem aldrei vannst, né herbergið þar sem Ésenín lést. Og guðleysissafninu, þar sem Calasmálið er rakið í atriði með vaxdúkkum, hefur verið lokað. Hvað hefði Diderot, höfundi Nutmunnar, fundist um það? Ég gekk frá Útsýnisstaðnum, þar sem sumar verslanir voru tómar og aðrar fullar af innfluttum varningi, frá bakgörðum glæsilegra halla þar sem gömul Volga beið undir skítugri strigaábreiðu og höfðu dekkin á henni og þurrk- urnar verið fjarlægð; frá styttunni af Púskín þar sem ungir eiturlyíjaneyt- endur rotta sig saman; frá fljótsbökkunum þar sem beitiskipið Áróra blikkar heimskulega og mafian verslar með innfluttan varning, þaðan gekk ég ein og stefnulaust um götur í tunglskininu. Hvar var leiðsögumaðurinn minn? Var ég hætt að leiðsegja honum? Ég fann hann aftur, kaldan og hrakinn, hjá minnismerkinu um þá sem féllu í umsátrinu. Ég fór með hann og bauð honum upp á vodka á búllu í illa upplýstri götu. 60 TMM 1997:2
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.