Tímarit Máls og menningar - 01.06.1997, Page 89

MAÐURINN í NÁTTÚRUNNI
vænt vísindaundur frá útlöndum sem gagnast uns síðustu rannsóknir herma
að konur missa líka fóstrið vinni þær í langan tíma við þann skjá.
í öllu sem maðurinn tekur sér fyrir hendur verður hann að gæta að því
að hann er í eðli sínu einkum fernt: nálægð, fjarlægð, hæð og dýpt. Hann
ætti öðru fremur að varðveita fjarlægðina í sér. Það sama á við um náttúruna
og umgengni manna við hana. Vegna þess að maður og náttúra án fjarlægðar
er kveljandi nálægð. Það að eiga heima á stað eða í landi eða í heimi þar sem
hefur verið sigrast á fjarlægðinni er að hafa komist til endalokanna og til
einskis á heimsenda. Ef eðlilegri fjarlægð verður útrýmt hættir maðurinn að
hafa mannlega eiginleika, hann getur aldrei orðið eins og rafeindin.
Aftanmálsgrein
1 Þann 9. janúar 1997 las ég í dagblaðinu La Stampa, að síðustu rannsóknir herma, í
nýútkominni bók, að sannleikurinn sé sá að skáldið skrifaði bréfið 17 árum seinna. Lygin
kvað hafa verið af þjóðernislegum toga spunnin, en sannleikur engu að síður, táknrænt
séð: útlegðin var skáldinu krossfesting og dauði, en förin á fjallið, ef einhver var, sem
uppstigning. Skáldið sá í fjarlægð ástkæra föðurlandið og hlaut auð fyrir að yrkja um
sýnina ættjarðarljóð, eins og hendir skáldin enn, en skömm fýrir að dvelja í útlöndum. Á
þessu sést það sem margan hefur kannski grunað, það borgar sig fýrir skáld að vera í réttu
umhverfi, ekki bara andlega séð heldur líka efnislega með fæturna, vilji það njóta hylli og
velgengni.
2 Sjá De Sculptura eftir Pompouio Gaurieo (1504).
3 Sjá til dæmis ensku útgáfuna, Leonardos notebook. Leonardo’s notes on cookery and table
etiquette. (William Collins, 1987).
TMM 1997:2
87