Peningamál - 01.07.2006, Síða 66

F JÁRMÁLAMARKAÐIR
OG AÐGERÐIR SEÐLABANKANS
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
6
•
2
66
Íbúðalánasjóður hefur í tvígang selt íbúðabréf í útboðum, talsvert
minna en samkvæmt upphaflegum áætlunum en tilkynnt hefur verið
um lækkun áætlana. Fyrra útboðið var hinn 31. mars og var tekið til-
boðum í HFF 44 fyrir 2,2 ma.kr. og í HFF 14 fyrir 1,5 ma.kr. Afleiðing
þessa var að útlánsvextir sjóðsins hækkuðu um 0,2 prósentur. Síðara
útboðið fór fram 16. júní og var þá tekið tilboðum fyrir 6,4 ma.kr., þ.a.
1,7 ma.kr. í HFF 34 og 4,7 í HFF 14. Styrking HFF 14 er sérstaklega
markverð því að sá flokkur hefur verið á mörkum þess að vera mark-
tækur vegna smæðar. Kaupþing banki skráði hinn 16. maí tvo flokka
verðbréfa sem tryggð eru með veði í fasteignalánum sem bankinn
hefur veitt að undanförnu. Samtals voru skráð bréf að markaðsvirði 48
ma.kr. Engin viðskipti hafa orðið með bréfin á eftirmarkaði.
Skuldatryggingar hækkuðu
Svonefndar skuldatryggingar eru talsverð nýjung í viðskiptum tengd-
um íslenskum verðbréfum. Tilgangurinn með þeim er að verðleggja
áhættu sem stafar af skuldara og gera þannig fjárfestum mögulegt
að kaupa nokkurs konar tryggingu fyrir því að bréfin verði greidd
á gjalddaga. Skuldatryggingar fyrir skuldabréf íslensku bankanna
hafa ekki verið áberandi á alþjóðlegum mörkuðum en þó varð þess
vart í október 2005 að þær tóku að hækka. Síðan hafa þær hækkað
verulega, í nokkrum skrefum þó. Hækkun þeirra fer þó ekki saman
við vísitölu skuldatrygginga evrópskra fjármálafyrirtækja, sem lengst
af hefur fremur lækkað eins og sjá má af mynd 8.
Erlend verðbréfakaup enn talsverð
Fjárfesting í erlendum verðbréfum hefur verið veruleg síðustu mánuði.
Þó varð sú undantekning í mars að sala erlendra verðbréfa var talsvert
hærri en kaup. Fara þarf allt aftur til ársins 2002 til að finna nettósölu
erlendra verðbréfa. Fyrstu fjóra mánuði ársins voru nettókaup þó
jákvæð um tæplega 61 ma.kr. samanborið við tæplega 22 ma.kr.
nettókaup á sama tíma fyrir ári. Erlendir aðilar seldu íslensk verðbréf
nettó fyrstu þrjá mánuði þessa árs fyrir 30 ma.kr. en fyrstu þrjá mánuði
síðasta árs keyptu þeir nettó fyrir 11 ma.kr.
Verðbólguótti erlendis
Seðlabankar víða erlendis hafa hækkað stýrivexti sína á undanförnum
mánuðum eins og sjá má á mynd 9. Áhrifa hækkunar olíuverðs á
verðlag er farið að gæta, auk þess sem húsnæðisverðbólga í mörgum
löndum hefur tilhneigingu til að ýta undir almenna verðbólgu m.a.
vegna auðsáhrifa og aukinnar neyslu. Þegar vextir taka að hækka
hækkar arðsemiskrafa fjárfestingar og ásókn i lausafé minnkar. Hluta-
bréfaverð hefur einnig lækkað nokkuð, það sem af er árinu, sér-
staklega á mörkuðum í Evrópu.
Hlutabréfamarkaður rétti úr kútnum
Eftir talsverða áraun í febrúar og mars hefur íslenski hlutabréfa-
markaðurinn rétt nokkuð úr kútnum. Athyglisvert er að hlutabréfaverð
hefur oftast verið ívið hærra en áramótaverðið, sem þó var tæplega
90% hærra en árið áður. Þróun úrvalsvísitölu Kauphallar Íslands og
hlutabréfavísitalna nokkurra erlendra kauphalla má sjá á mynd 10.
Vísitala evrópskra fjármálafyrirtækja
Glitnir
Landsbanki
Kaupþing banki
Mynd 8
Skuldatryggingar íslenskra banka og vísitala
evrópskra fjármálafyrirtækja
Daglegar tölur 5. október 2005 - 20. júní 2006
Punktar
Heimildir: Bloomberg, Reuters.
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
110
jmamfjdno
2005 2006
Hækkun
Stýrivextir
Mynd 9
Stýrivextir nokkurra seðlabanka og hækkun
frá áramótum
%
Heimild: Seðlabanki Íslands.
0
5
10
15
Ís
la
nd
N
or
eg
ur
D
an
m
ör
k
N
ýj
a
Sj
ál
an
d
Á
st
ra
lía
Sv
íþ
jó
ð
Sv
is
s
K
an
ad
a
Br
et
la
nd
Ev
ró
pa
Ja
pa
n
Ba
nd
ar
ík
in