Þjóðmál - 01.09.2009, Blaðsíða 38
36 Þjóðmál HAUST 2009
svo kölluðu neyðarlaga . Hin erlendu ríki
eru ekki jafnsett Íslendingum við úthlutun
úr búi Landsbankans, heldur þvert á
móti eftirstæð . Samninganefndin virtist
telja þennan skilning byggðan á túlkun
íslenskra laga, en hvers vegna þarf að
semja um eitthvað sem leiðir sjálfkrafa af
íslenskum lögum? Ekki verður betur séð en
að þarna hafi samninganefndinni orðið á
mistök sem kosta íslenska skattgreiðendur
hundruð milljarða . Var fyrirvara bætt
við frumvarpið um ríkisábyrgðina til að
tryggja að íslensk lög giltu um þetta atriði .
Kom fram í fjölmiðlum að Bretar höfðu
haft íslenska lögmenn sér til ráðgjafar og
gerðu sér grein fyrir þessu atriði .
Eitt er að taka á sig hina svokölluðu
Icesave-skuldbindingu, annað að gera það
með þeim hætti að hin erlendu ríki bein-
línis hagnast á samningsniðurstöðunni .
Ætla hefði mátt að stjórnvöld myndu taka
ábendingum um þessi efni fagnandi og
reyna að gera sitt til að leiðrétta mistökin .
En viðbrögðin voru þveröfug . Kallaðir
voru til lögmenn til að mótmæla skiln-
ingi Ragnars H . Hall, Eiríks Tómassonar
og fleiri . Ástráður Haraldsson, fyrrverandi
tengda sonur Svavars Gestssonar og Ása
Ólafs dóttir, aðstoðarmaður núverandi
dóms mála ráðherra, voru fengin til verksins .
Allt var gert til að ömurleg samnings nið ur-
staða kæmist í gegnum Alþingi á kostn að
Íslendinga .
Hagsmunir útlendinga teknir
fram yfir hagsmuni Íslendinga
Greinilegt var að stjórnvöld ætluðu ekki að láta samn inganefndina reyna
að laga þau mistök sem gerð voru, heldur
valta yfir þjóðina og þingið og keyra málið
í gegn . En það er hægt að ljúka Icesave
án þess að leggja a .m .k . 350 milljarða
byrðar á íslenskan almenning, en það er
fjárhæðin sem Gylfi Magnússon telur að
samkomulagið muni kosta .
Ögmundur Jónasson hefur ásamt fleirum
í VG verið á móti samningnum frá fyrsta
degi . Lengst af stóð Ögmundur mjög
fast á sinni afstöðu, m .a . vegna stuðnings
Sjálfstæðisflokksins . En að lokum sættist
hann á nokkra fyrirvara við samninginn,
sem eru alltof linir . En hvers vegna gáfu
þingmenn Sjálfstæðisflokksins eftir?
Fyrirvararnir hefðu orðið mun strang ari ef
flokkurinn hefði ekki verið svo áfjáður í að
lenda málinu . Mikill þrýstingur hefur verið
á forystu Sjálfstæðisflokksins frá trausti
rúnum Samtökum atvinnulífsins . Meðan
formaður SA sætir lögreglurannsókn er það
skoðun samtakanna að best sé að ganga frá
málinu til að tryggja að Ísland fái lánað
meira fé . Hefur þó ítrekað komið fram
að svokallaður gjaldeyrisvaraforði verður
geymdur á bankabók í New York og mun
ekki verða nýttur til að styrkja krónuna .
Það er mikill misskilningur að halda að
stórauknar skuldir ríkisins á kostnað kaup-
máttar almennings auki líkurnar á því að
allt fari hér að blómstra á ný . Eða hverjum
dett ur í hug að lausnin á vandanum sé að
gera eins og gömlu bankarnir, að lána þeim
sem skulda fé? Hver vill lána skuldugum
fé?
Það tekur tíma að fara í gegnum þá
erfiðleika sem Ísland stendur frammi fyrir .
Fyrst átti allt að lagast við mannabreytingar
í Seðlabanka Íslands, svo þegar sótt yrði
um aðild að ESB, og loks nú þegar Icesave
er afgreitt . Líklega mun ekkert lagast fyrr
en núverandi ríkisstjórn fer frá völdum .
Staða Bjarna Benediktssonar, formanns
Sjálfstæðisflokksins, hefur ekki endilega
veikst í málinu . Hann átti hins vegar kost á
því að láta vinstri stjórnina bera eina ábyrgð
á sínum verkum . Hann ákvað að taka þátt
í niðurstöðu sem ekki hefur hagsmuni
Íslands að leiðarljósi . Vera má að það