Þjóðmál - 01.09.2009, Blaðsíða 89

Þjóðmál HAUST 2009 87
það með ýmsu því sem hann hefur tekið sér
fyrir hendur og er alþjóð kunnugt .
Skrif um þjóðfélagsmál og blogghug leið-
ingar hafa sett vaxandi svip á þann bókakost
sem er á boðstólum undanfarin misseri og
þessi bók tilheyrir þeim sundurlausa hópi
útgefinna bóka . Ástæða þess að ég legg
áherslu á að þessi hluti íslenskrar bókaútgáfu
sé sundurlaus er að bækur af þessu tagi
eru ekki aðeins innbyrðis ólíkar vegna
gamalkunnra viðmiða svo sem mismunandi
stíls höfunda og mismikilla tengsla við bók-
menntir eða blaðamennsku . Nú hefur bæst
önnur vídd við þess konar skilgreining ar
þar sem stíll bloggs og annarra skyndi miðla
hefur víða lætt sér inn í hefðbundin, út gef-
in greinasöfn . Í þörfinni fyrir að flokka skrif
fólks hefur bloggpistlum stundum verið líkt
við sendibréf og sú skilgreining á nokkurn
rétt á sér, en engu að síður lýtur bloggið
eigin lögmálum og ekki öllum þeim sömu .
Greinasafn Bjarna er raunar gott dæmi um
sérstöðu bloggsins sem miðils og þá einkum
vegna þess eðlis margra bloggsíðna að leyfa
athugasemdir, sem síðan verða kveikja að
áframhaldandi umræðu . Þessa sér víða
stað í greinasafni Bjarna og spurning hvort
ganga hefði þurft lengra í að flokka texta
hans í: blogg, birtar greinar og áður óbirt an
texta . Stundum eru skilin reyndar óglögg,
því Bjarni birtir blaðagreinar á bloggi sínu
og í bland við texta úr bloggi er án efa
óbirtur textur, enda áskilur hann sér rétt til
að breyta texta fyrir birtingu í aðfararorðum
greinasafnsins . Áhugavert verður að fylgjast
með og taka þátt í þeirri umræðu sem
skapast hefur um bloggið sem miðil . Hún
er þegar hafin á vettvangi sagnfræðinga og
bókmenntafræðinga víða um heim .
Greinasöfn, einkum eftir stjórnmála menn
sem standa í eldlínunni á tímum mikilla
sviptinga, eru yfirleitt mikilvæg heimild fyrir
síðari tíma sagnfræðinga . Ævisögur stjórn-
málamanna eru oft því marki brenndar að
þar er reynt að skauta mishratt yfir feril þeirra
og koma sem flestu að, stundum er myndin
af manninum fegruð svo ami er að, þótt til
séu góðar undantekningar, einkum ef langt
líður frá andláti stjórnmálamannsins til
þess tíma að ævisagan sé rituð . Greinar eru
hins vegar samtímaheimildir í eðli sínu og
birta skoðanir höfundar, þær bestu endur-
spegla einnig grunnlífsgildi þeirra . Sagn-
fræðingar og fleiri fræðimenn eru þegar
farnir að bregðast með ýmsum hætti við
forgengileika þeirra heimilda sem ekki eru
prentaðar . Verið er að afrita aragrúa vefsíðna
og reyna í leiðinni að tryggja aðgengileika
að heimildum með því að efnisflokka þessa
botnlausu hít . Samhliða því færist það í vöxt
að höfundar efnis sem birtist á vefnum reyni
að halda sjálfir til haga því efni sem þeir vilja
að lifi og af þeim toga eru nokkrar bækur
sem gefnar hafa verið út á undanförnum
árum . Kosturinn við þá tilhögun er að þá er
textinn sérstaklega valinn til birtingar .
Óneitanlega skoðaði ég greinasafn Bjarna í
þessu ljósi heimildagildisins í upphafi, leitaði
að uppljóstrunum vegna aðdragandans að
brotthvarfi hans úr Framsóknarflokknum
og öðrum sprengjum . Ég verð að hryggja
væntanlega lesendur með því að fátt nýtt
kemur þar fram, sem ekki hefur áður komið
fram í fjölmiðlum, ekki umtalsverð ný
„skúbb“ . Áhugavert er hins vegar að skoða
skrif hans öll í ljósi þeirra dagsetninga sem
fylgja greinunum, einkum nú þegar þjóðin
öll veltir því fyrir sér hvort og hvernig hefði
verið hægt að sjá bankahrunið í október
síðastliðinn fyrir sér . Í fyrsta hluta greina-
safnsins er að finna mýmargar við var-
anir Bjarna vegna þess að honum finnst
framkvæmdamenn fara offari, bankastjórn
Seðlabankans á kolrangri braut, einkum í
vaxtamálum og ríkisstjórnin duglaus, sem
auðvitað skoðast líka í því ljósi að hann var
í stjórnarandstöðu á viðkvæmum tímum .
Það þarf þó ekki neinum að blandast hugur
um að Bjarni varaði okkur við . Hann er líka
nógu stór til þess að láta fljóta með texta þar