Gerðir kirkjuþings - 01.01.2013, Qupperneq 87

87
Við lifum á tímum mikilla tækniundra, heimi hraða og upplýsingaflæði í gegnum
sjónvarp, tölvur og síma. Í heimi tölvutækninnar eru annars vegar þeir sem leita á netinu
til að afla sér upplýsinga um allt milli himins og jarðar og hins vegar þau fjölmörgu sem
eiga samskipti við aðra í gegnum þessi tæki og tól. Fólk kemur sér upp samskiptasíðum,
bloggar og ræðir saman á sínum eigin síðum, í netheimum. Þessi upplýsingaveita sem
netið býr yfir og það samfélag sem myndast hefur í gegnum tölvusamskipti, ekki hvað síst
meðal unglinga, hefur verið stigmagnandi, og náð til æ fleiri aldurshópa.
Þennan tölvuheim verður kirkjan að íhuga vel, segja Danir, bæði til að nýta sér hann og eins
til að greina hvaða merkingu það hefur fyrir kirkjuna sem samfélag, í starfi og skipulagi
sókna, prestakalla og prófastsdæma. Hver er framtíð sóknarinnar í þessari samfélagsþróun?
Eru samskipti fólks mikið til að færast frá hinu „raunverulega“ samfélagi, þar sem við
hittumst og sjáumst augliti til auglitis, og í okkar tilviki í kirkjulegum samhengi undir
merkjum kristni og kirkju og til þess að vera samfélag þar sem hver er á sínum stað, með
sitt samskiptatæki í höndunum sem tengir okkur við aðra? Hvers konar samfélag er það?
Er sóknin þá ekki tímaskekkja? Eða liggja kannski miklir möguleikar í því að halda á lofti
sóknar­samfélaginu, samastað fyrir dýrmæt persónuleg tengsl, þar sem við höfum ekkert
tæki okkar í milli, heldur aðeins okkur sjálf, eins og við erum, með öðrum, öll jöfn frammi
fyrir skapara okkar og lausnara?
Staða þjóðkirkjunnar
Þá ber að líta til fleiri þátta sem einkenna samtíð okkar og snertir stöðu og hlutverk
kirkjunnar, ekki bara hér á landi heldur víða annars staðar. Eitt er sú augljósa þróun að
fólki fækkar í þjóðkirkjunni hér, eins og víðast hvar þar sem sambærileg skipan er við lýði.
Árið 2000 voru 87,8% íbúa í þjóðkirkjunni, en 2012 var hlutfallið komið niður í 76,2%.
Íbúar voru þá 282.845 en eru nú 321.585. Þjóðkirkjufólk, sóknarbörn voru árið 2000 alls
248.411 en þrettán árum síðar er talin komin niður í 245.120 og því fækkað um 3291.
Gjaldendur, þ.e. þeir sem greiddu sóknargjöld voru að sama skapi 186.784 árið 2000, en
voru í lok síðasta árs 191.258 og hafði fjölgað um aðeins 4474, þegar íbúum hafði fjölgað
um 38.740 á sama tíma.
Ein skýringin er mikil fjölgun útlendinga, sem búa hér nú og tilheyra öðrum kristnum
trúfélögum eða eru ekki kristinnar trúar. Önnur skýring er sú að þeim fjölgar mjög sem
beinlínis segja sig úr þjóðkirkjunni og oft á tíðum skrá sig utan trúfélaga. En sá hópur fer
ört vaxandi. Lögum um skráningu í trúfélag hefur líka verið breytt og framundan er enn
ein breytingin þegar lífsskoðunarfélögum verður leyft að afla sóknargjalda. Þá hlýtur það
að vera verulegt áhyggjuefni, ef satt reynist að skírnum fækki (svo hjá sænsku kirkjunni og
víðar), líka hjá þeim foreldrum sem tilheyra þjóðkirkjunni en kjósa einhverra hluta vegna
velja að sneiða hjá hinni helgu athöfn.
Fjárhagsstaða sóknanna
Danska kirkjan hefur einnig fundið fyrir sömu tilhneigingu og hér og fólki fækkar þar í