Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Qupperneq 146

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2012, Qupperneq 146
Það kom í hlut eins af kirkjunnar mönnum að marka braut nútímalaga. Það gerði Tómas Aquinas með bók sinni Summa Theologia.57 Þetta er gríðarlega stórt frumsamið verk og áhrif þess meiri en upp verður talið. Það sem hér kemur við sögu er aðallega kaflinn um lög.58 Tómas skrifar um hina ýmsu flokka laga og skilgreinir þá eftir eðli og uppruna. Það er ekki lagabókstafurinn sjálfur sem Tómas er upptekinn af, heldur siðfræði og tilgangur laganna. I þessari umfjöllun vitnar hann í öll þau rit sem hér hafa upp verið talin, auk þess til grískra heimspekinga og fræðimanna síns samtíma. Hann notar líka glósurnar sem áður er getið. Tómas vinnur það afrek, að hann sameinar í útskýringum sínum guðfræði Biblíunnar og þær kenningar Aristótelesar, sem á annað borð samrýmast kristni, í eina heild.59 Margir fremstu lögspekingar samtímans hafa rann- sakað rit Tómasar og hann er álitinn einn helsti upphafsmaður nútíma- réttarheimspeki. Tómas lifði ekki að ljúka verki sínu né sjá árangur siðfræði sinnar. Á hans tímum og langt fram eftir öldum óðu forréttindastéttir aðals og klerka uppi og hlýddu nánast engum lögum. Þetta vakti auðvitað óbeit á spillingu og löglausu framferði þeirra, og varð fyrsta og fremsta kveikjan að mótmælendahreyfingum Lúthers og Kalvíns gegn páfastólnum á sextándu öld. Breska biskupakirkjan er stofnuð um svipað leyti. Kirkjuvaid og ríkisvald Eins og áður segir leiddi upplausnin á síðfornöld til átaka milli kirkjunnar og veraldlegra valdhafa. Á velmektardögum kaþólsku kirkjunnar í Vestur- Evrópu reynir hún hvað hún getur að efla Hið heilaga rómverska keisara- dæmi sem sinn veraldlega arm. Þegar best gengur, er kirkjan miklu nær því að fara með ríkisvaldið heldur en konungarnir. En siðbótin verður mikil blóðtaka fyrir kaþólsku kirkjuna. I kjölfar hennar setja tveir menn, þeir Marteinn Lúther og heimspekingurinn Jean Aristótelesi, Euklíð og fleiri fræðimönnum eftir nær þúsund ár. Þetta er dálítið furðulegt þegar horft er til að rómverskir fræðimenn eins og t.d. Cicero héldu kenningum Aristotelesar mjög á loff. 57 Summa Theologica: Christian Classics Ethereal Library, Calvin College, 3201 Burton St. SE Grand Rapids, MI 49546 USA http://www.ccel.org/ccel/aquinas/summa.html 58 Tómas af Aquino: Um Lög-, Lærdómsrit bókmenntafélagsins; Hið íslenska bókmenntafélag 2004; íslensk þýðing Þórður Kristinsson með inngangi eftir Garðar Gíslason 59 Það er einkum afstaða Aristótelesar til kvenna sem fer fyrir brjóstið á mörgum í dag. En það er ýmislegt fleira sem ekki skal tíundað frekar, en minna má á að helsta starf Aristótelesar var að vera herskólastjóri Filippusar II Makedóníukonungs og bar sem slíkum skylda til að ala herforingja hans upp í trú á rétt hins sterka og hefndarskyldu. 144
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.