Orð og tunga - 01.06.2008, Blaðsíða 18

8
Orð og tunga
ur m.a. fram í þeirri lýðræðiskröfu að geta tjáð sig á móðurmálinu
á Evrópuþinginu og að lög og reglur sambandsins skulu þýddar á
móðurmál þegnanna. í raun fer fram nokkurs konar „kanónísering"
tungumálanna innan Evrópusambandsins; þau tungumál, sem þar
eru túlkuð og þýdd, viðhalda fjölmörgum umdæmum sínum gegn-
um regluverk þess og umræður á Evrópuþinginu. Sama má segja um
stýrikerfi Microsoft sem í raun velur þau tungumál heimsins sem þríf-
ast mega innan hugbúnaðarheimsins.
Oft er því haldið fram að ekkert sé hægt að gera í þessum málum,
íslenski markaðurinn sé svo lítill, t.d. héldu kvikmyndahúsaeigend-
ur því fram uns þeir sáu fram á samkeppni við íslenskt sjónvarp eins
og Eggert Þór Bemharðsson hefur sýnt (1999:874-885). Sama má segja
um tölvugeirann þótt stýrikerfi Apple Macintosh hafi vissulega lengi
verið á íslensku og mögulegt sé að fá Windows XP á íslensku núna.
Stjómvöld geta hins vegar vel ákveðið þetta með því að kaupa ein-
ungis hugbúnað á íslensku til almennra nota í kerfinu; sbr. innleiðingu
Oracle-hugbúnaðar í ríkiskerfinu fyrir nokkmm ámm. Ef mennta-
stofnanir keyptu einungis hugbúnað á íslenskunema til mjög afmark-
aðra nota yrði fullt til af hugbúnaði á íslensku.
5 Lokaorð
Staða okkar íslendinga er hins vegar miklu nær því sem við sjáum
í okkar ágætustu tvímála orðabók; þar sem orðaforðinn er ekki fyrir
hendi em látin eftir göt, göt sem vissulega em skýrð í þaula en þau
verða ekkert minni fyrir vikið. Empírísk aðferð bókarinnar segir okkur
það að okkur vantaði þá og vantar enn fjölmarga texta á íslensku til
að unnt sé að fylla upp í þessi göt og það gerist aðeins með því að við
höfum fyrir því að íslenska þá og eignast efnið sem þarf til að loka
göhmum.
Heimildaskrá
Berkov, Valerij P. 1998. Tvímála orðabækur í veröld nútímans. Orð og
tunga 4:61-66.
BÓ/Sören Sörensson. 1985. Ég er forvitinn um allt sem lífið snertir —
bæði sjáanlegt og hulið. Morgunblaðið 20. jan., bls. B1-2B.