Orð og tunga - 01.06.2008, Blaðsíða 118
108
Orð og tunga
deilir fyrir e-u í merkingunni 'greina' eða 'grilla' og deila við e-n í merk-
ingunni 'þrátta'. Fyrir sama orð í ÍO er tilgreindur fjöldinn allur af
orðasamböndum og notkunardæmum sem mörg hver eru afar langt
frá venjubundinni notkun eins og t.d. deila e-m e-ð, deila við e-n mat og
svefn og pað deilir ekki dropum. Flér hefur því fækkun orðasambanda í
ÍF verið til mikilla bóta.
Þótt almennt sé þessi hátturinn hafður á með orðasambönd í IF
hefur þó verið aukið orðasamböndum í sumum flettugreinum frá því
sem er í ÍO. Dæmi um slíkt er nafnorðið deila. 1ÍO er aðeins um að ræða
skýringarorð (þræta, senna, pjarka) en í ÍF er flettugreinin mun um-
fangsmeiri og tilgreind nokkur alvanaleg notkunardæmi: eiga í deilum
við e-n, koma deilum afstað, valda innbyrðis deilum með peim, það varð áköf
deila milli þeirra (með þeim) og einnig það er deilt á báða bóga sem ætti
reyndar heima undir sögninni deila.
Með slíkri úrvinnslu og fækkun á undirmerkingum og notkunar-
dæmum sem hér hefur verið lýst þjónar ÍF tvímælalaust betur mark-
miði sínu sem tvímálaorðabók fyrir notendur sem hafa viðfangsmálið,
íslensku, ekki að móðurmáli.
5 Lokaorð
Hér hefur verið fjallað um nokkur atriði í sambandi við fyrstu íslensk-
færeysku orðabókina, einkum hefur þó athyglin beinst að íslenskum
orðaforða hennar. Ekki varð komisthjá samanburði við íslenska orðabók
útgefinni 1983 sem nefnd var í lista yfir orðteknar bækur og auðsýnt
þótti að hefði verið notuð sem fyrirmynd og orðabókargrunnurirtn að
mestu fenginn frá henni, bæði hvað varðar orðavalið og uppbyggingu
flettugreinanna. Höfundur ÍF hefur þó lagað grunninn að ólíkri nálg-
un viðfangsmálsins, íslensku, sem erlends máls einkum með því að
fella niður fátíðari eða sérhæfðari orð og merkingar og er það yfirleitt
til mikilla bóta. Einnig hefur verið aukið við orðum en þó mætti vel
vera meira af nýlegum orðum í bókinni sem endurómuðu betur ís-
lenskt samfélag nú á dögum. Fundið hefur verið að ýmsu, og mörgu
kannski smálegu, eins og gengur en niðurstaðan er samt sú að mikill
fengur er að þessari bók fyrir þá sem láta sig þessi náskyldu tungumál
varða því nú er loks hægt að nálgast upplýsingar um færeysk jafnheiti
alls almenns orðaforða íslensku og gott betur milliliðalaust.