Ráðunautafundur - 15.02.1999, Blaðsíða 109

101
frá sér hrauka var mokað beint í dreifarann um leið hann dreifði og fylgdi gröfunni eftir.
Gerðar voru mælingar á skiptingu verkþátta við gröftinn og eru niðurstöðumar sýndar á 1.
mynd. Skurðgröfuskóflan var um 185 cm á breidd, en skóflugerð er eitt af þeim atriðum sem
hvað mest áhrif hafa á afköstin. Af niðurstöðunum má sjá að lengstan tíma tekur að „snúa“ og
„grafa í skurði“.
1. mynd. Skipting tíma við hreinsun á
skurði þar sem botn er hreinsaður og
tekið ofan af öðrum bakka, timi í
mínútum og %.
0,6
Losa i vagn ,
7% I
3.1
Snúa gröfu
38%
2. mynd. Tíðni aðgerða (mín og %).
Vinna við að hreinsa skurði, botn
hreinsaður og tekið ofan af öðrum
bakka.
Þá var sérstaklega tekið út úr mælingunum tíðni aðgerða og em niðurstöðumar sýndar á
2. mynd. Aðgerðin „snúa gröfu“ er þar mjög áberandi og verður hún eðlilega stærri hluti þar
sem grafan þarf að snúa meira við mokstur í dreifara, eða um 180°. Afköst gröfunnar mæld í
lengdarmetrum reyndust eðlilega noldtuð misjöfn eftir eðliseiginleikum efnisins sem moka
þurffi upp. Þar koma til atriða eins og vatnsmagn í skurðinum, eiginleikar botnleðjunnar og
hversu mikið botninn og hliðarnar eru grónar upp. Við meðalaðstæður náðist að hreinsa upp
úr um 41-58 lengdarmetrum á klst., eða við bestu aðstæður gátu afköstin orðið allt að 80
metrar eins og vikið verður að síðar.
EIGINLEIKAR OG EFNAINNIHALD UPPGRAFTAR
Strax og farið var að vinna við að tengja saman vinnu skurðgröfunnar og tækis til að dreifa
því jafnóðum sem upp úr skurðunum kom vöknuðu spumingar um hvaða efnainnihald væri í
uppgreftinum og hvað hugsanleg áhrif hann gæti haft á gróðurinn. Því voru tekin nokkur sýni
til skoðunar. Ekki ber að líta á þær niðurstöður sem hér verða kynntar sem skipuiagðar
athuganir á þessum vettvangi, heldur til að vekja athygli á að full þörf virðist vera á að
rannsaka þennan hluta endurræktunarinnar mun betur, einkum með hliðsjón af hvemig haga
beri jarðvinnslunni, t.d. hvort æskilegt er að plægja uppgröfitinn niður eða hafa hann með í efri