Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2016, Side 196

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.05.2016, Side 196
195 sýnileikans er algjör. Engin kynlífsathafnanna heldur áfram án sjónræns og framvindulegs rofs, engin þeirra varir lengur en í nokkrar langar mín- útur áður en annað hvort viðnám konunnar eða klipping kvikmyndarinnar brjótast inn og rjúfa athöfnina sem er að reyna að eiga sér stað. Af hverju ertu að hætta? Sjúgðu. Ekki hætta. Sjúgðu tittlingana. Hún hleypur út úr rammanum – er dregin aftur inn. Þeir hrinda henni út úr rammanum og draga hana aftur inn. Ofbeldisskipunin: „Opnaðu munninn.“ Tökumaður sögunnar, rödd sinnar eigin veiku mótspyrnu, tjáir efasemdir um ánægju fórnarlambsins, óróleika yfir mögulegum lagalegum afleiðingum, og orðar annan ósigur og hindrun inngöngunnar, áhyggjur sínar af hnefa: „Ég held að þetta sleppi ekki.“ Færðu djöfulsins andskotans fæturna á þér í sundur. Mjög seint í atriðinu, meðan hún brýst um, þessi áfellisdómur: „Þú ert að berjast of djöfulli mikið.“ Ásökunin beinist að gráu svæði milli leikkonunnar og hlutverksins, milli sjálfsverunnar og líkamans, og vekur upp spurninguna: Hver ætti ekki að berjast svona mikið? Hún beinist að minnsta kosti ekki síður að þessum ótrúlega þrjósku hnjám en einhverjum ákveðnum aðila með ákvörðunarvald. Fölir holdleggirnir þrýstast saman, mynda kross. Þessi mótspyrna er formlögmál; hún felur í sér spennu og hindrun og gerir það að verkum að textinn rýfur sjálfan sig, leiðir af sér óreglulegan og höktandi takt valdbeitingar og neitunar í hvert sinn sem átök eiga sér stað. Klámfengna skipunin rennur saman við þá ofbeldisfullu: Opnaðu munninn. Kraftarnir sem hreyfa og spenna upp, loka og sveigja, rjúfa slétt og fellt yfirborð kynlífsins. Hver hreyfing hindrar og fjarlægir í senn sjónrænt við- fang hins klámfengna ásetnings. Kröfu klámsins er mætt með líkamlegu viðnámi: hin ofsafengnu átök um inngöngu í líkamann verða að form- vandamáli fyrir sýnileikann sjálfan. Nei er þrátt fyrir allt meira en bara rof á því mikla, langa „og já sagði ég já ég vil það Já“ sem tilheyrir hinni tak- markalausu, klámfengnu útópíu (með fullri virðingu fyrir Molly Bloom); nei eyðir mótspyrnuleysinu í eitt skipti fyrir öll.20 Það setur mörk í sömu andrá og reynt er að fara yfir mörkin. Neitunin skapar vanda í myndinni af því að líkamleg niðurstaða hennar er spriklandi röskun á því sjónræna aðgengi sem er hliðstæða og afleiðing kynferðislegs aðgengis. Með öðrum orðum verður sýnileiki líkamans, að utan og innan, að lúta í lægra haldi fyrir hinni slitróttu þvinguðu inngöngu í kvikmyndun annars nauðgunar- hlutans. Þar sem fótleggir og varir eru opnaðar nauðugar í öðrum hlut- 20 [Hér er stuðst við íslenska þýðingu Sigurðar A. Magnússonar á Ódysseifi eftir James Joyce.] GRÓFiR DRÆTTiR
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196
Side 197
Side 198
Side 199
Side 200
Side 201
Side 202
Side 203
Side 204
Side 205
Side 206
Side 207
Side 208
Side 209
Side 210
Side 211
Side 212

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.