Tímarit Máls og menningar - 01.09.2012, Blaðsíða 28

H a u k u r I n g va r s s o n
28 TMM 2012 · 2
traustum fótum“.5 Þrátt fyrir þessa niðurstöðu fær bókin enga fljótafgreiðslu
hjá Birni sem staldrar við ýmislegt sem hann telur eftirtektarvert. Jón Yngvi
Jóhannsson og Sigríður Albertsdóttir voru jákvæðari; Sigríður tiltók ann­
marka en sagði strákinn mundu spjara sig en Jón Yngvi vildi meina að Sölvi
Björn hefði fráleitt skrifað gallalausa skáldsögu en þarna væri á ferðinni
„byrjendaverk eins og byrjendaverk eig[i] að vera“.6
„Þú ert frekar forn / og fríkí“
Þegar þarna er komið sögu hafði Sölvi Björn lokið BA­prófi í íslensku og
bókmenntafræði frá Háskóla Íslands. Á næstu árum dvaldi hann m.a. á
Englandi, Spáni og í Skotlandi þar sem hann lauk námi í útgáfufræðum
við University of Stirling árið 2005. Það ár kom Gleðileikurinn djöfullegi út,
ljóðabálkur sem greinir frá næturbrölti ungskáldsins Mussju í Reykjavík.
Titillinn er útúrsnúningur á heiti hins Guðdómlega gleðileiks Dantes (1265–
1321) sem skiptist í þrjá hluta; Helvíti, Hreinsunareldinn og Paradís. Hver
hluti skiptist svo aftur í 33 kviður ortar undir tersínu­hætti auk formála.
Í bálki sínum horfir Sölvi Björn einkum til fyrsta hlutans hjá Dante sem
nefndur hefur verið Vítisljóð upp á íslensku:
„Tengslin við Guðdómlega gleðileikinn eru bæði fastbundin og lausbundin.
Þau eru fastbundin að því leyti að strúktúrinn er tekinn þaðan. Það eru níu
hringir á leið til Helvítis sem verða níu barir í Reykjavík hjá mér, hátturinn
er sá sami og kviðurnar jafnmargar. Kortið af Helvíti er nánast eins og kortið
af Laugaveginum með sínum hliðargötum þannig að það eru einhverjar
samsvaranir sem eru hreinar og klárar tilviljanir en var skemmtilegt að
geta gert part af sviðsetningunni. Aðalpersónan í Gleðileiknum djöfullega
fer niður þessa heljarslóð með fylgdarmanni, sem í hans tilviki er Dante,
þannig að þar er leikur með textatengsl, bókmenntaleg áhrif og annað slíkt.
Dante fór hins vegar í gegnum sitt víti með Virgli sem var líka leikur með
nokkurs konar textatengsl. Frá ljóði til ljóðs er þó engin harðkjarna sam­
svörun við texta Dantes. Þetta er miklu frekar svona íklæðning konseptsins
og úrvinnsla á því.“
Án þess að sett sé jafnaðarmerki milli Mussju og höfundar hans má finna
hjá þeim fyrrnefnda visst bergmál þeirrar draummyndar sem Sölvi Björn
aðhylltist á Parísarárum sínum. Hann er rómanískur sveimhugi og hálfgerð
tímaskekkja:
„Já, hann er það. Og það má alveg til sanns vegar færa að það er ákveðin
fjarlægð milli þessa rómantíska sveimhuga og þess hvernig hægt er að lýsa
honum í skáldskap. Það er hárfín írónísk lína milli ljóðmælandans og sögu­
persónunnar og svo kannski höfundarins sjálfs. Þetta eru þrjár raddir sem
leika sér hver að annarri.
Ég tók upp þetta klassíska form og fann nýjan vinkil á það. Í rauninni
er það afbyggt um leið og unnið er í því. Sögupersónan er partur af formi