Tímarit Máls og menningar - 01.09.2015, Síða 30

H j a l t i H u g a s o n
30 TMM 2015 · 3
Þá lýsti hún því takmarki sem áheyrendur hennar eru kallaðir til, það er að
verða fullkomnir:
Kannski er sá fullkominn sem nær því að fullnast, verða algjörlega hann sjálfur eða
hún sjálf, ótrufluð af áreiti auglýsinga, tísku, markaðsátaka og hvað þetta heitir nú
allt saman í nútíma ærustunni – nær því að verða það sem honum eða henni var
ætlað, tekst að láta þetta fræ, þetta litla og næstum því ósýnilega fræ sem býr innra
með okkur – og er Guðs fræ – spíra og róta sig og blómgast og lifa sitt skeið og deyja
sínum dauða … (77)
Þessa guðfræði tjáir hún í predikunum sem eru fullar af spaugilegum afbök-
unum á gömlum spakmælum, mismælum og orðfyndni sem hún leggur út
af með lipurð en íhaldssömum þykir jaðra við smekkleysi og guðlast. Fólkið
í söfnuðinum veit þó að hún er raungóð. Hún gefur því bros og minnir það á
að Jesús fylgist með þeim, lifir með þeim, elskar þau og hefur dáið fyrir þau.
Annars stendur Katrín á milli tveggja andlegra heima, hinnar jarðbundnu,
skynsamlegu og sósíalísku útleggingar sinni á kenningu kirkjunnar og heims
„móra, skotta og skrípa“, en síðari daginn í Náðarkrafti hellist óvelkomin
skyggni yfir hana líkt og fyrirboði einhvers ógnvænlegs eða ef til vill aðeins
breytingaskeiðs en fram að fyrstu blæðingum hafði hún verið skyggn. Hún
berst þó gegn þessari afhjúpun hins dulda: „Hún varð að vera heil. Hún varð
að finna jafnvægi heimsins í blóði sínu. Hún varð að finna náð Drottins í
lyftum höndum sínum“. (87)
Séra Katrín persónugerir hið heilaga með návist sinni. Hún er gyðja. Með
veru sinni miðlar hún nærveru æðri heims. Hún á stærstan þátt í að stund
verður góð. Lífsorka hennar er náðarkraftur. Hún snertir hið hverdagslega,
daufgerða, litlausa og glæðir það nýjum lit og tóni. Návist hennar skapar
núvitund með þeim sem eru í kringum hana. Hún miðlar þeirri vídd sem
séra Símon í Efstu dögum og Alma í Englaryki skynja. Nærvera hennar
virkar líkt og sakramenti þar sem hún sjálf, líkami hennar og persónuleiki,
er brauðið og vínið.31
Séra Hjörtur í Englaryki
Englaryk Guðrúnar Evu Mínervudóttur hefur sérstöðu í íslenskri skáld-
sagna gerð síðari ára vegna þess hve stórt hlutverk trúarlega tengt efni hefur í
sögunni, að minnsta kosti fyrri hluta hennar. Þar er fjallað um hvað gerist ef
einhver, í þessu tilviki Alma Boulanger, telur sig hafa verið í beinni snertingu
við hið heilaga. Í upphafi sögunnar mætir hún Jesú suður í Cádiz þar sem
hann er klæddur bleikum kjól og gráblárri skikkju, umlukinn reykelsisangan
og lykt af þurrum sandi. Í bókarlok sér hún hann aftur en þá í þéttsetnum
samkomusal heima í Stykkishólmi. Í bókinni er glímt við spurninguna
hvernig beri að meðhöndla slíka reynslu. Getur læknir eða sálgreinir hjálpað
þegar foreldrunum hefur mistekist að vinda ofan af hugdettunni? Í sögunni