Tímarit Máls og menningar - 01.09.2017, Page 86
A l d a B j ö r k Va l d i m a r s d ó t t i r
86 TMM 2017 · 3
að tilfinningar hennar hafi verið endurgoldnar. Þegar þau kvöddust höfðu
þau ákveðið að hittast aftur fljótlega. Cassandra sagði bræðradætrum sínum
að hún hafi talið að maðurinn hefði hug á því að biðja um hönd Jane, en
þau sáu hann aldrei framar og fengu síðar þær fregnir að hann hefði látist.6
Nokkrar skáldævisögur um Jane Austen fjalla um þennan „ástmann“ Austen
og áhrif sambands þeirra á rithöfundarferil hennar, en byggja að öllu leyti
á getgátum.7 Ári síðar, eða haustið 1802, bað góður vinur Austen systranna,
bróðir vinkvenna þeirra, um hönd Jane. Hann hét Harris Bigg–Wither og var
erfingi talsverða eigna. Í fyrstu játaðist Jane honum en dró svo samþykki sitt
til baka næsta morgun eftir svefnlausa nótt.
Snemma 1803 var handritið Susan selt til útgefandans Richards Crospy
fyrir 10 pund. Bróðir Jane, Henry, sá um samskiptin við útgefandann eins og
hann gerði síðar þegar Jane var byrjuð að gefa út sögur sínar. Af einhverjum
ástæðum vildi Crospy ekki gefa út Susan og handritið lá óhreyft í mörg ár.
Susan sem síðar fékk heitið Northanger Abbey gerist m.a. í Bath, en hún kom
ekki út fyrr en vesturinn 1817, nokkrum mánuðum eftir andlát Austen.
Í upphafi árs 1805 lést faðir Jane og voru mæðgurnar þá í lausu lofti án
húsnæðis og peninga, háðar góðmennsku og stuðningi Austen bræðranna
sem jafnframt þurftu að sjá fyrir sínum eigin fjölskyldum. Það var ekki fyrr
en 1809 sem Edward Austen Knight, sem 12 ára gamall hafði verið tekinn í
fóstur af mjög vel efnuðum barnlausum hjónum, lét móður sína og systur fá
hús í Chawton í Hampshire, nálægt fæðingarstaðnum Steventon. Edward sem
var eini erfingi Knight hjónanna átti töluverðar landareignir og sveitasetur
í Chawton, Godmersham, Steventon og Winchester.8 Fjölskylda eiginkonu
hans átti einnig hús og setur í Kent. Þegar Austen var komin aftur í Hamp-
shire sveitina tók hún upp handritin sín á nýjan leik og nú hófst sannkallaður
blómatími á stuttum höfundarferli hennar.
Einu skyldurnar sem Jane hafði á heimilinu voru að sjá um morgun-
matinn. Eftir að morgunverði var lokið settist hún niður í stofunni við litla
hringlaga skrifborðið sitt og skrifaði verkin sín þar. Henni var umhugað að
hvorki þjónar né aðrir sem heimsóttu fjölskylduna yrðu varir við skriftirnar
og skrifaði hún því á smáa örk sem auðveldlega var hægt að þekja með klút
ef einhver kæmi inn. Þá bannaði Austen að hurðin að herberginu yrði smurð
því brakið í henni þegar hún var opnuð gaf skáldkonunni tækifæri á að fela
blöðin sín. Austen fór fljótt að huga að útgáfumálum og fann útgefandann
Thomas Egerton í London sem var tilbúinn að gefa út skáldsöguna Sense and
Sensibility með því skilyrði að höfundur greiddi kostnaðinn. Skáldsagan kom
út 1811 eins og áður segir og var nafnlaus en „eftir dömu“, eða „by a lady“.
Hún seldist upp, hlaut góða dóma og var hagnaður Austen af sölunni alls
140 pund. Jane byrjaði um þetta leyti á nýrri sögu Mansfield Park ásamt því
að vinna að útgáfu Pride and Prejudice sem kom út 1813 og var einnig gefin
út nafnlaus eða „by the Author of Sense and Sensibility“. Pride and Prejudice
hlaut góðar viðtökur og varð fljótt mjög vinsæl á meðal lesenda. Einn maður