Gripla - 2019, Blaðsíða 251
251
fellsöxl í Skilamannahreppi hinum forna. Æviár hans verða ekki tímasett
nákvæmlega. Páll Eggert ólason tilfærir þau svo í Íslenzkum æviskrám:
„um 1575-80–1655-60“.24 Böðvar Guðmundsson telur hann á einum stað
fæddan um 1560 en 1575 á öðrum og dáinn um 1640 eða fimmtán árum
síðar.25 í ummælum Bjarna sjálfs kemur fram að hann hefur náð a.m.k. 79
ára aldri.26 Bjarni fæddist að Fellsöxl þar sem foreldrar hans bjuggu en ólst
upp á Húsafelli hjá Sigurborgu hálfsystur sinni og Jóni Grímssyni síðar í
Kalmanstungu. Hann bjó síðar í Bæ og á Fellsöxl.27 Lítið meira verður með
vissu sagt um ævi Bjarna og eru sagnir af honum nokkuð þjóðsagnakenndar
líkt og um ýmis önnur skáld fyrri tíma.28 Hann mun þó hafa verið kvæntur
konu að nafni Margrét.29 Bjarni var ekki skólagenginn.30 Vera má og að
kala af þeim sökum gæti í 11. erindi Aldasöngs (sjá og aftar).31
24 Páll Eggert ólason, Íslenzkar æviskrár frá landnámstímum til ársloka 1940 I (Reykjavík: Hið
íslenzka bókmenntafélag, 1948), 174. Páll Eggert ólason, Menn og menntir siðskiptaald-
arinnar á Íslandi IV (reykjavík: Bókaverzlun Ársæls Árnasonar, 1926), 710.
25 Fellsöxl er í sambandi við Bjarna víða nefnd Húsafellsöxl sem ekki mun vera þekkt bæj-
arnafn. Böðvar Guðmundsson, „Nýir siðir og nýir lærdómar – Bókmenntir 1550–1750“,
Íslensk bókmenntasaga II, ritstj. Vésteinn ólason (Reykjavík: Mál og menning, 1993), 406,
451. Jón Þorkelsson, Om digtningen på Island, 397–398.
26 Jón Þorkelsson, Om digtningen på Island, 398, 399. Páll Eggert ólason, Menn og menntir IV,
710.
27 Jón Þorkelsson, Om digtningen på Island, 398. Páll Eggert ólason, Menn og menntir IV,
709–710. Páll Eggert ólason, Seytjánda öld: Höfuðþættir, Saga íslendinga V (Reykjavík:
Menntamálaráð og Þjóðvinafélag, 1952), 331. Böðvar Guðmundsson, „ Nýir siðir og nýir
lærdómar“, 451. óskar Halldórsson, „Bókmenntir á lærdómsöld“, Saga Íslands VII, ritstj.
Sigurður Líndal (Reykjavík: Hið íslenzka bókmenntafélag, Sögufélag, 2004), 237. Björn
Jónsson, „Sálmaskáld úr alþýðustétt á siðbótartímanum“, Ritröð Guðfræðistofnunar 26,
2008/1, 136–137. Sjá Bjarni Jónsson, „Minningarkvæði um Jón Grímsson“, Fornöld, Mið-
aldir, Siðaskiptaöld, Kristján Karlsson valdi kvæðin, íslenzkt ljóðasafn I, ritstj. Kristján
Karlsson (Reykjavík: Almenna bókafélagið, 1976), 357–360.
28 Páll Eggert ólason, Menn og menntir IV, 707–709. Sjá Íslenzkar þjóðsögur og ævintýri I,
safnað hefur Jón Árnason, Árni Böðvarsson og Bjarni Vilhjálmsson önnuðust útgáfuna
(Reykjavík: Bókaútgáfan Þjóðsaga, 1961), 171, 440–450. Björn Jónsson, „Skáld úr alþýðu-
stétt“, 137–138. Sjá Jón Þorkelsson, Om digtningen på Island, 402.
29 Jón Þorkelsson, Om digtningen på Island, bls. 398. Páll Eggert ólason, Íslenzkar æviskrár I,
174.
30 Böðvar Guðmundsson, „Nýir siðir og nýir lærdómar“, 451. Þórunn Sigurðardóttir, Heiður og
huggun: Erfiljóð, harmljóð og huggunarkvæði á 17. öld, Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum
fræðum. rit 91 (reykjavík: Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum, 2015), 41,
45–46. Sjá Margrét Eggertsdóttir, Barokkmeistarinn, 109.
31 Böðvar Guðmundsson, „Nýir siðir og nýir lærdómar“, 452. Heildarútgáfa á Aldasöng byggð
á handritinu JS 229, 8vo fylgir þessari grein.
„ aLLt HafÐ I annan rÓ M […]“