Þjóðmál - 01.06.2020, Blaðsíða 12

10 ÞJÓÐMÁL Sumar 2020
V.
Viðbrögð almennings einkenndust af miklu
trausti í garð þeirra sem miðluðu upplýsingum
um ráðstafanir til að stemma stigu við
útbreiðslu faraldursins.
Þá jókst einnig traust í garð ríkisstjórnarinnar
vegna aðgerða hennar og framgöngu
einstakra ráðherra.
Í ávarpi sínu á þjóðhátíðardaginn 17. júní 2020
leit Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra til
baka og sagði:
„Meðal annars vegna öflugs menntakerfis
og heilbrigðiskerfis, öflugra vísindamanna
og rannsókna höfum við náð þeim árangri
sem náðist í baráttunni gegn veirunni.
Fjöldi þeirra sem hafa verið prófaðir hefur
gert það að verkum að hið alþjóðlega
vísindasamfélag hefur fylgst grannt með
Íslandi, sú aðferðafræði að rekja, greina
og nýta sóttkví og einangrun auk þess að
við öll gættum hreinlætis, hefur sýnt sig
vera árangursrík nálgun í baráttunni við
skæðan vágest. Þær sóttvarnaráðstafanir
sem við tókum öll þátt í voru ekki síst til að
vernda þau sem síst máttu við að fá veiruna,
aldraða og sjúka, auk allra þeirra sem þurftu
að standa vaktina í framlínunni.
Og í þessari viku stigum við varfærið skref
til að opna landamærin. Það var mat sér-
fræðinga að slíkt skref væri ráðlegt að stíga
en um leið gerum við okkur fulla grein fyrir
þeirri áhættu sem þeirri opnun fylgir. Stjórn-
völd munu fylgjast grannt með hvernig til
tekst og bregðast hratt við með afgerandi
hætti, gerist þess þörf. Við verðum áfram að
gæta ítrustu varfærni, enda geisar faraldur-
inn enn víða um heim og gæti blossað upp
aftur hér. Við verðum að hafa augun áfram
á boltanum. Okkur gekk vel en ef til vill var
þetta aðeins fyrri hálfleikur.
En baráttan gekk vel – vegna þeirrar
ákvörðunar að forgangsraða heilbrigðis-
sjónarmiðum og mannslífum. Þeirrar
ákvörðunar að fletja út kúrfuna eins og það
er kallað, draga eins og unnt er úr álagi á
heilbrigðiskerfið og hafa almannahagsmuni
að leiðarljósi. Þegar leiðarljósið er skýrt er
auðveldara að taka góðar ákvarðanir. Þegar
ákvarðanir byggjast á rannsóknum og
gögnum þá verða þær betri.
En eitt verkefni kallar á annað. Heims-
faraldurinn olli einu mesta áfalli í heila öld
þar sem alvarlegt skarð er hoggið í
útflutnings tekjur. Þó má telja einstakt
að tekist hefur að halda þjóðhagslegum
stöðugleika þrátt fyrir þetta áfall, vextir eru
lægri en nokkru sinni sem er eitt mikil-
vægasta lífskjaramál almennings. Þetta er
ekki tilviljun. Með samstilltu átaki síðustu ár
hafa stjórnvöld, Seðlabanki Íslands og aðilar
vinnumarkaðarins náð miklum árangri á
þessu sviði. Stóra verkefnið er að vinna bug
á atvinnuleysinu – og tryggja að það verði
ekki langvinnt með því að skapa störf og
tryggja afkomu fólks.
Við þurfum að byggja upp til skemmri
og lengri tíma, efla fjárfestingu og fjölga
störfum og gleyma því ekki að við viljum
kolefnishlutlaust samfélag, nýsköpunar-
samfélag, þekkingarsamfélag. Þrátt fyrir
alvarleg áföll eigum við nú að horfa til
framtíðar og byggja upp fjölbreyttara,
grænna og tæknivæddara atvinnulíf.
Þar mun almannavaldið hafa mikilvægu
hlutverki að gegna enda er það svo að
opinber fjárfesting í grunnrannsóknum og
nýsköpun hefur skilað sér í mörgu af því
sem nú telst sjálfsagt, eins og snjallsímum,
rafbílum og líftæknilyfjum. Slík fjárfesting
Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra (Mynd: VB/HAG)