Þjóðmál - 01.06.2020, Qupperneq 52

50 ÞJÓÐMÁL Sumar 2020
Þegar verkskipt borgarsamfélag var í örri
mótun á Íslandi 20. aldar urðu til margvíslegar
þarfir sem þurfti að sinna. Meðal annars komu
skrifstofuvélar til sögunnar sem stórjuku
afköst við reikningshald og bréfaskrif. Lengst
af var eingöngu um að ræða ritvélar og frum-
stæðar reiknivélar en síðar komu til sögunnar
bókhaldsvélar og loks tölvur sem þróuðust
svo ört að vart er til það svið mannlífsins í
samtíma okkar sem ekki er tölvuvætt. Í allri
þeirri sögu sem tekin hefur verið saman um
upphaf og þróun upplýsingatækninnar hér á
landi stendur nafn eins manns upp úr sem
brautryðjanda. Það er nafn Ottós A. Michelsen,
en 10. júní 2020 voru liðin 100 ár frá fæðingu
hans.1
Ottó A. Michelsen var fæddur á Sauðárkróki
árið 1920, sonur hjónanna Jörgens Franks
Michelsen og Guðrúnar Pálsdóttur. Jörgen
var danskur að uppruna, úrsmiður að mennt
og fékkst einnig við gullsmíði. Sagt var að
hann hefði smíðað nær alla trúlofunar- og
giftingarhringi sem settir voru upp í Skaga-
firði um áratugaskeið. Ottó sagði föður sinn
hafa verið sérstæðan á margan hátt: „Þótt
hann væri af erlendu bergi brotinn og Dani
í húð og hár hafði hann mikinn áhuga á
íslenskum málefnum og ekki síst íslensku
atvinnulífi. Meðal annars gerði hann ýmsar
tilraunir, sem ekki hafði verið brotið upp á í
Skagafirði á þeim árum. Til dæmis hafði hann
svín og endur og töluverðan annan búskap,
sem létti undir í lífsbaráttunni.“2 Jörgen tók
virkan þátt í athafnalífi héraðsins og var einn
af hvatamönnum þess að efnt var til útgerðar
síldveiðiskipsins Skagfirðings.
Systkini Ottós voru Karen Edith, Pála Elínborg
iðnverkakona, Hulda Ester ljósmyndari, Franch
Bertholt úrsmiður, Rósa Kristín, Georg Bern-
harð bakari, Paul Valdimar garðyrkjumaður,
Aðalsteinn Gottfreð, lagerstjóri Skrifstofuvéla,
Elsa María, Kristinn Pálmi, verslunarstjóri
Skrifstofuvéla, og Aage Valtýr, sem rak
verktakafyrirtæki.
Sjö ára fór Ottó til sumardvalar hjá barnlausum
hjónum í Blönduhlíð. Heldur teygðist á
verunni þar og svo fór að Ottó var á bænum
í hálft fimmta ár. Hann sagði sjálfur svo frá að
vistin hefði verið honum kvalræði en bætti
við að allir hlutir „og öll reynsla manna hefur
margar hliðar. Það sem er böl í einn tíma,
kann að vera styrkur á öðrum tíma og æ
síðan“.3 Þar hefði hann lært að harka af sér,
bjarga sér og láta hverjum degi nægja sína
þjáningu, en þar sem hann sat yfir ánum á
vorin las hann Íslendingasögurnar og sagði
að Grettissaga hefði gert sig svo myrkfælinn
að hann hefði ekki læknast af henni fyrr en
hann vandist veru í myrkvuðum borgum
Þýskalands stríðsáranna.
Athafnamenn
Björn Jón Bragason
Brautryðjandi
upplýsinga tækninnar
Ottó A. Michelsen – aldarminning