Saga - 2019, Page 179

mun dýrari. Bæði líkklæðin sjálf og kistan að innanverðu voru skreytt
með blúndum og borðum. Lokaniðurstaða eins svarenda var ein-
faldlega að allur aðbúnaður í kistu væri orðinn svo fallegur.36
Í núgildandi lögum er ekkert sagt um hugsanleg líkklæði eða
nefnt hvort líkið skuli yfirleitt klætt í einhvers konar fatnað. Í lögun-
um er eingöngu nefnt að lík skuli annaðhvort jörðuð eða brennd.37
Í samsvarandi reglugerð eru aftur á móti nákvæmar útlistanir um
það hvernig staðið skuli að greftrun.38 Aðaltilgangur reglugerðar -
ákvæðanna er að tryggja að aðeins niðurbrjótanleg efni séu notuð
við jarðsetningu svo að enginn hættulegur málmur eða vökvi fylgi
með sem gæti spillt jarðveginum. Eina skiptið sem fatnaður er
nefndur er einmitt í þessu samhengi, það er að andlitsblæjan, kodd-
inn, sæng og allt sem inni í kistunni er skuli vera úr efni sem er
niðurbrjótanlegt og samlagist jarðveginum. Það sama gildir einnig
um líkpokana sem notaðir eru ef flytja þarf líkið milli landshluta.
Sjónarmið umhverfisverndar og tíska togast á
Notagildi og náttúruleg hráefni sem sumir framleiðendur nota í
markaðssetningu líkklæða virðast vera vinsæl hjá innlendum útfarar -
stofum nú á dögum. Útfararstofa sem haft var samband við sagðist
bjóða sérsaumuð föt úr hreinni bómull. Fyrir konur bjóða þeir ein-
faldan kyrtil og fyrir karla mussu og buxur, allt í hvítu. Þessar flíkur
eru saumaðar hérlendis.39
Þó að sérsaumaðar flíkur hafi orðið vinsælar undanfarin ár hefur
hluti hinna látnu alltaf verið jarðaður í eigin fötum, annaðhvort í föt-
um sem hinn látni átti í lifanda lífi eða þá í fötum sem keypt voru
sérstaklega fyrir þessa hinstu ferð. En tískustrauma gætir einnig hér.
Samkvæmt upplýsingum frá útfararstofu fjölgar þeim sem jarðsettir
eru í venjulegum fötum. Með „venjulegum fötum“ er í þessu sam-
bandi átt við föt sem endurspegla persónu eða starfsvettvang hins
látna á einhvern hátt. Maður sem stundaði íþróttir er til dæmis
lík skal ekki nakið niður grafa 177
36 Svar nr. 14540, http://www.sarpur.is/adfang.aspx?AdfangID=549019.
37 Vef. Alþingi. Lög um kirkjugarða, greftrun og líkbrennslu 36/199. https://
www.althingi.is/lagas/nuna/1993036.html. Sótt 3. apríl 2018.
38 Vef. Reglugerðasafn. Reglugerð um kistur, duftker, greftrun og líkbrennslu
668/2007.https://www.reglugerd.is/reglugerdir/allar/nr/668-2007. Sótt 3.
apríl 2018.
39 Rætt var við fulltrúa Útfararstofu Kirkjugarðanna 30. janúar 2018.
Saga vor 2019 .qxp_Saga haust 2004 - NOTA 13.5.2019 17:22 Page 177