Bibliotheca Arnamagnæana - 01.12.1957, Blaðsíða 35

33
(1010), då han overtek godordet (li10) og no då han vil gifta seg. Den
suggererande verknaden av dette kraftig klingande ordet er bortkomen i
K-g, der vi i staden har ein meir planlaus variasjon i dei tilsvarande orda:
tidrætt (1026 og il24), margar umrædur (1322). - 1322'23 ok er--------------
rad K. Bryt samanhengen; truleg innkomi ved at utf. av K-g har hoppa
over liner i førelaget og av vanvare skrivi sluttorda i f>6r.s replikk her. -
Her byrjar JS. - 136> 41>24 verdr vantar framfor annathvårt både i M og
JS, ein sams feil som viser at B-tekstene i desse hskrr. står kvarandre sers
nær. — 1312> 24 upp bu M, JS, umbod K. K’s lesemåte gjev dårleg
meining og er truleg framkomen ved mislesing av upp bu10. - 139,14,27
ekki petta mitt rad M, petta ekki mitt råd JS, pat mitt råd K. Som vi såg
ovanfor, til 1322~23, har utf. av K-g komi i skade for å skriva J>or.s kon-
klusjon for tidleg og på ein stad der han ikkje høver. Utf. av K-g har
difor komi i beit her ved rette staden for den „oppbrukte" setninga og
freistar jamna over feilen ved å gjeva setninga ei ny meining. - 141,12,23
råd sitt M, JS, råd sin K. Både eint. og fleirt. kan ha denne tydinga i den
norrøne litt* 11. Men like ovanfor (1323) har også K-g eint. med same
tyding. Dette tyder på at eint. er det opphavlege på denne staden. -
141-2,12-13,23 0p fastnar------sjålf M, JS, ok fastnar-------honum K. Då
ingen ting er opplyst om at Svala, som var ung, oppfylte dei krav loven
sette til ei kvinne som skulle ha rett til å festa seg sjølv, må vi forstå
festarmålet hennar som eit ulovleg tiltak12. I alle høve strider det mot
god folkeskikk. Ikkje beint utillateleg, men mot skikken er det visstnok
og når Svala, etter som det ser ut, straks flytter til Osp.13 - 1423 24 sidan
----peira K. Etter Gråg. skulle bryllaupet normalt vera arrangert av
10 B.M. Olsen: Um islendingasogur s. 258; G. Jonsson i ff. VII s. xcvi.
11 Fritzner: rad 13.
12 Ei kvinne kunne festa seg sjølv i to tilfelle: 1) når ho hadde vori gift med
vedkomande mann før, 2) når to høvelege giftarmålstilbod tidlegare hadde vori
avviste av frendane. Men også når kvinna fester seg sjølv, skal giftarmålet vera
jafnrædi. Om Svalas sameining med Osp. var det, kunne vel vera tvilsamt, då ho
hadde gård og han var ein tenestkar. Dessutan skulle kvinna også når ho feste seg
sjølv, ha råd fuenda sins ngkkurs. ff. VII 306, merkn. 2; Lehmann-Carolsfeld: Die
Njålssage s. 39. Norsk lov (Frostatingsloven) og JårnsiSa tillet ei tidlegare ugift,
men økonomisk sjølvstendig kvinne å festa seg sjølv (Lehm.-Carolsf.: Die Njålssage
s. 41-42, Norges gamle Love I 234, 277). Men innverknad derifrå kan det ikkje
vera tale om her. Det viser m. a. sjølve den tonen som soga omtalar trulovinga med.
13 Kor lang tid ei kvinne skulle sitja t festum, vart normalt avtala ved festarmålet
(Gråg. Ib 31-32). Bryllaup skulle vanleg haldast innan 1 år etter festarmålet (Aar-
bøger 1870 s. 307; Gråg. III 604-605 festar). Lehm.-Carolsf. seier 1-3 år (Die
3 Bibliotheca Arnamagnæana, XVIII