Úrval - 01.03.1968, Qupperneq 50

48
ÚRVAL
ur Stanleyville) finnst varla verzl-
un, sem ekki var rænd í bylting-
unni sl. sumar. En þetta skiptir
litlu máli fyrir Kongóbúa, þeir mæla
framfarirnar með eigin mælistiku.
Alla daga frá morgni til kvölds
sjást berfættir Kongóbúar koma
með stuttu millibili, skjögrandi nið-
ur veginn frá hæðunum handan
höfuðborgarinnar berandi timbur-
klyfjar á höfði sér. Þrátt fyrir bylt-
ingarnar eftir 1960, hafa timbur-
flutningarnir aldrei stöðvazt, og sl.
sjö ár hafa allt að einni milljón
timburklyfja verið bornar niður
hæðirnar. Þetta er efnahagsvöxtur
á mælikvarða Kongóbúa. Viðurinn
er notaður til að byggja lítil íbúð-
arhús í nágrenni höfuðborgarinnar.
Áætlað er, að um 60.000 slík hús
hafi verið byggð síðan landið hlaut
sjálfstæði. Yfirleitt tekur mörg ár
að byggja hvert hús. Stafar það
bæði af peningaskorti og áhugaleysi
byggjandans. Þó hefur íbúatala
Kinshasa fjórfaldazt á sjö árum,
stigið úr 380.000 í 1.500.000.
Sjálfstæðið hefur aukið mjög
virðuleik Kongóbúa, en ekki að
sama skapi stjórnmálaþroska. Nefna
þeir sig „monsieur“ og Evrópubúar
titla þá með „vous“, jafnvel þjón-
arnir eru ekki lengur nefndir strák-
ar, „boys“.
Að minnsta kosti tvær nýjar stétt-
ir hafa myndazt eftir sjálfstæðis-
tökuna. Annars vegar eru það vel-
klæddir menn í hvítum skyrtum
og ítölskum skóm, sem eru jafnvel
í jakka og með bindi heitasta hluta
dagsins. Þetta eru ráðherrarnir,
stjórmálamennirnir og yfirfram-
kvæmdastjórarnir, sem stjórna
landinu. Þeir stjórna Gecomine
(þjóðnýttu fyrirtæki, sem áður var
risasamsteypa Union Miniere í Ka-
tanga). Air Congo, bönkum og
tryggingafélögum. Það, sem gefur
til kynna þjóðfélagsstöðu þeirra, er
Mercedes Benz bíll og skjalamappa,
sem þeir bera, og þeir hika ekki
við að fresta áætlunarflugi um tvo
tíma, ef þeir hafa ekki lokið há-
degisverðinum og býður svo við að
horfa.
Neðar í þjóðfélagsstiganum, en
þó langt fyrir ofan hinn almenna
borgara, eru skrifstofumenn, end-
urskoðendur, tæknifræðingar og
ýmsir aðrir þjálfaðir starfsmenn,
sem vinna við stjórnun og efna-
hagsmál undir eftirliti erlendra sér-
fræðinga. Margir hafa þeir numið
erlendis í tvö til þrjú ár. Til þess-
arar stéttar teljast flestir háskóla-
menntaðir Kongóbúar. Um það
leyti, er landið hlaut sjálfstæði, voru
fæcrri en 30 háskólamenntaðir
Kongóbúar í landinu. Nú eru þeir
2000.
Þó að liðin séu sjö ár frá sjálf-
stæðistökunni, ríkir enn mikil
spenna undir niðri í Kongó, og tor-
tryggni ríkir milli Evrópubúa og
innfæddra. Vantar mikið á, að
gagnkvæmur skilningur ríki milli
þessar ólíku kynþátta. Kongóbúar
eru dauðhræddir um, að hvíti mað-
urinn muni beita hann einhverjum
nýjum, óútreiknanlegum brögðum
og Evrópumenn ávallt viðbúnir að
æði grípi um sig meðal Kongóbúa,
sem engri vörn verði við komið.
Fjölmörgum Evrópumönnum finnst
ástandið svo uggvænlegt, að þeir
hafa í hyggju að yfirgefa Kongó.