Úrval - 01.04.1968, Blaðsíða 75
73
„EL CORDOBES“ ....
æpa. Svo heyrði ég barn gráta. Ég
fór líka að gráta. Ég kærði mig
ekki um hann. Nú bættist við einn
munnur, sem þurfti að afla fæðu
fyrir.
Húsið okkar stóð við Calle Ancha
og við bjuggum á annarri hæð. Það
var gengið upp stiga utan á hús-
inu. Við höfðum eitt herbergi og
einn glugga. Við börnin vorum
fimm að tölu, og við höfðum borð,
kommóðu, fjóra stóla og tvö rúm.
Pabbi og mamma sváfu í öðru
rúminu, en við sváfum öll í hinu.
Þýðingarmesti dagurinn í Palma
ár hvert var 8. september. Þá var
þar mikil kirkjuhátíð. Um morgun-
inn hlýddu allir á messu, og um
kvöldið var farið í mikla skrúð-
göngu. Karlmennirnir báru líkneski
Maríu meyjar á öxlum sér út úr
kirkjunni, og í miðjum bænum,
þar sem skrúðgangan fór um, var
venja að hengja útsaumað rúmteppi
út á svalir, þegar líkneskið var
borið fram hjá.
En þetta gerðist aðeins einu sinni
á ári. Hinn tímann var lífið ekkert
annað en þrældómur. Faðir minn
þrælaði á ökrum ríku landeigend-
anna eins og allir aðrir. En við fór-
um öll í vinnu, þegar kom að því,
að olífurnar skyldu tíndar af trján-
um. Sérhver fjölskylda valdi sér
tré, og svo fór maður að tína.
Mamma og pabbi klifruðu upp í
tréð og tíndu þar, og ég tíndi olíf-
urnar, sem féllu til jarðar. Við
unnum frá dögun þangað til komið
var slíkt myrkur, að við sáum ekki
handa okkar skil.
Og þannig leið líf okkar og var
breytilegt eftir árstíðunum. í sept-
ember voru grænu olífurnar tínd-
ar og í nóvember þær svörtu. A
vorin kom svo plægingin og svo
uppskeruvinnan á sumrin. Ég hafði
alveg gleymt að hlæja, þegar ég
var orðin 9 ára. Ég var orðin hörð
eins og jörðin hérna í Andalúsíu.“
í júlí árið 1936, þegar Manuel
var tveggja mánaða gamall, hófst
börgarastyrj öldin á Spáni, en í
henni átti rúm hálf milljón manna
eftir að deyja. „Loyalistarnir“ tóku
Palma del Rio. Faðir Manuels tók
ekki mikinn þátt í stjórnmálum.
Slíkar nafngiftir sem kommúnisti,
sósíalisti eða anarkisti höfðu litla
þýðingu fyrir hann. En menn verða
að styðja annan hvorn aðiljann í
stríði, og hann barðist með „Loyal-
istunum“, andstæðingum Francos.
Þegr stríðinu lauk svo með sigri
„Nationalistanna", stuðningsmanna
Francos, árið 1939, var hann tek-
inn fastur og settur í fangelsi.
Seinna var honum sleppt vegna
vanheilsu, og hann dó í Córdoba,
áður en honum auðnaðist að kom-
ast heim til fjölskyldu sinnar.
Eftir stríðslokin komu svo „ár
hungursins“. Þurrkar og hungur
héldu þorpunum í Andalúsíu í helj-
argreipum, og Faðir Carlos Sanchez,
presturinn í Palma, minnist hungr-
uðu barnanna, sem komu á hans
fund til þess að biðja um mat. Á
meðal þeirra var Manuel Benitez,
sem Angelita kom leiðandi með til
prestsins.
„Hann getur ekki borðað, Don
Carlos,“ sagði hún. „Kannski getur
þú gert eitthvað fyrir hann.“
Faðir Sanchez gerði hvað hann
gat. En ástæðan fyrir því, að Man-