Úrval - 01.04.1968, Blaðsíða 43

Úrval - 01.04.1968, Blaðsíða 43
ÁSTAFARSLÝSINGAR .... 41 Þá kom Brahman, skaparinn, þangað til hans sem hann sat. Þeir fóru þegar að metast um það hvor þeirra væri meiri. Vishnu sagðist vera æðri, því hann gætti fjöreggs lífsins. Þá spratt upp af úthafi tímans einn mikill lingam. Svo hátt óx hann að hann náði til himins. Þetta undraðist Vishnu, og vildi vita hvaðan lingam kæmi. Sökkti hann sér á kaf í úthaf tím- ans, en hversu djúpt sem hann kafaði, fann hann ekki ræturnar. En Brahman fór upp, að leita að lingams enda. Þeir fundu hvorugt. Þá laukst lingam upp fyrir þeim sem þroskað granatepli, og Shiva birtist í því miðju og svo mælandi: Eg er herra ykkar, því ég er skap- arinn og tortímandinn. Hinir lutu honum því þeir þóttust geta fall- izt á orð hans. Þetta kann að þykja frumstæð hugmyndafræði, en er ekki hug- myndafræði kristinna manna nokk- uð frumstæð líka? Hvað segja menn t.d. um „upprisu holdsins", þetta atriði trúarjátningarinnar? — f landfræðilegum skilningi er Ind- land fremur álfa en land, og íbú- arnir fara nú brátt fram úr 500 milljónum. Af þessu fólki er sumt á steinaldarstigi og svo allar göt- ur til hinnar hæstu menningar og menntunar sem þekkist. En eitt er öllum íbúum Indlands sameigin- legt: þeir hafa mikla og djúpa hneigð til trúar, hvernig sem trú þeirra er háttað — á því er reg- inmunur — en hér á Vesturlöndum fer vantrú vaxandi og það svo ört, að ekki er annað sýnna en að hún verði brátt alls ráðandi. Menntaður brahmini leggur ekki trúnað á þessar táknrænu sögur. En hann álítur að þeirra sé þörf til styrktar trú hinna óupplýstu. Hann er sannfærður um að fram- för sé í vændum og að „hin æðri vizka“ muni taka við, eftir að sál- irnar hafi gengið í gegn um ótal endurfæðingar, og muni þær þá fara að skilja, að þessar táknmynd- ir eru blekking, þil milli þeirra sjálfra og hins raunverulega. Hann trúir ekki fremur á neinn af þeirri mergð guða, sem Hindúatrú boðar. Þeir eru honum blekking sem hitt. En að baki blekkingarinnar dylst sannleikurinn. Og hann álítur að guðir séu hinum óupplýstu einnig trúarstyrkur. Hann veit að þeir eru ekki eilífir, heldur muni þeir hverfa sem bóla eða reykur við lok þess kalpa, sem nú stendur yfir, og fæð- ast svo aftur í hinu næsta (sam- anber orð brahamansins sem hann mælti til Indra: að hann hefði vitað hann fæðast ótal sinnum). Guðir þessir eru skapaðir í mannsmynd, og þeir hegða sér mjög líkt því sem grískir og rómverskir guðir gerðu forðum — fremur mann- lega en guðlega. Þeir elta mennsk- ar meyjar til þess að fífla þær. Af- kvæmin verða þá annaðhvort guð- ir eða hálfguðir. Hjúskap sinn halda þeir sízt betur en menn gera al- mennt. Það er til urmull af ljót- um sögum um það, og eru gyðj- urnar öllu verri ef verra gæti ver- ið. En af þessu eru til dýrðleg kvæði, og má þá fyrst nefna kvæði stórskáldsins Vidayapatis um ástir hjarðmeyjarinnar Radha og guðs- ins Krishna.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.