Úrval - 01.04.1968, Page 43

ÁSTAFARSLÝSINGAR ....
41
Þá kom Brahman, skaparinn,
þangað til hans sem hann sat.
Þeir fóru þegar að metast um það
hvor þeirra væri meiri. Vishnu
sagðist vera æðri, því hann gætti
fjöreggs lífsins. Þá spratt upp af
úthafi tímans einn mikill lingam.
Svo hátt óx hann að hann náði til
himins. Þetta undraðist Vishnu, og
vildi vita hvaðan lingam kæmi.
Sökkti hann sér á kaf í úthaf tím-
ans, en hversu djúpt sem hann
kafaði, fann hann ekki ræturnar.
En Brahman fór upp, að leita að
lingams enda. Þeir fundu hvorugt.
Þá laukst lingam upp fyrir þeim
sem þroskað granatepli, og Shiva
birtist í því miðju og svo mælandi:
Eg er herra ykkar, því ég er skap-
arinn og tortímandinn. Hinir lutu
honum því þeir þóttust geta fall-
izt á orð hans.
Þetta kann að þykja frumstæð
hugmyndafræði, en er ekki hug-
myndafræði kristinna manna nokk-
uð frumstæð líka? Hvað segja menn
t.d. um „upprisu holdsins", þetta
atriði trúarjátningarinnar? — f
landfræðilegum skilningi er Ind-
land fremur álfa en land, og íbú-
arnir fara nú brátt fram úr 500
milljónum. Af þessu fólki er sumt
á steinaldarstigi og svo allar göt-
ur til hinnar hæstu menningar og
menntunar sem þekkist. En eitt er
öllum íbúum Indlands sameigin-
legt: þeir hafa mikla og djúpa
hneigð til trúar, hvernig sem trú
þeirra er háttað — á því er reg-
inmunur — en hér á Vesturlöndum
fer vantrú vaxandi og það svo ört,
að ekki er annað sýnna en að hún
verði brátt alls ráðandi.
Menntaður brahmini leggur ekki
trúnað á þessar táknrænu sögur.
En hann álítur að þeirra sé þörf
til styrktar trú hinna óupplýstu.
Hann er sannfærður um að fram-
för sé í vændum og að „hin æðri
vizka“ muni taka við, eftir að sál-
irnar hafi gengið í gegn um ótal
endurfæðingar, og muni þær þá
fara að skilja, að þessar táknmynd-
ir eru blekking, þil milli þeirra
sjálfra og hins raunverulega. Hann
trúir ekki fremur á neinn af þeirri
mergð guða, sem Hindúatrú boðar.
Þeir eru honum blekking sem hitt.
En að baki blekkingarinnar dylst
sannleikurinn. Og hann álítur að
guðir séu hinum óupplýstu einnig
trúarstyrkur. Hann veit að þeir eru
ekki eilífir, heldur muni þeir hverfa
sem bóla eða reykur við lok þess
kalpa, sem nú stendur yfir, og fæð-
ast svo aftur í hinu næsta (sam-
anber orð brahamansins sem hann
mælti til Indra: að hann hefði vitað
hann fæðast ótal sinnum). Guðir
þessir eru skapaðir í mannsmynd,
og þeir hegða sér mjög líkt því
sem grískir og rómverskir guðir
gerðu forðum — fremur mann-
lega en guðlega. Þeir elta mennsk-
ar meyjar til þess að fífla þær. Af-
kvæmin verða þá annaðhvort guð-
ir eða hálfguðir. Hjúskap sinn halda
þeir sízt betur en menn gera al-
mennt. Það er til urmull af ljót-
um sögum um það, og eru gyðj-
urnar öllu verri ef verra gæti ver-
ið. En af þessu eru til dýrðleg
kvæði, og má þá fyrst nefna kvæði
stórskáldsins Vidayapatis um ástir
hjarðmeyjarinnar Radha og guðs-
ins Krishna.