Úrval - 01.09.1970, Blaðsíða 60

58
ÚRVAL
vegu. Nú var leyndarmálið loks
dregið fram í dagsljósið, leyndar-
málið, sem hann hafði þagað alger-
lega yfir í sjö mánuði. Hann sagði
mér ýtarlega frá líðan sinni. Það var
sem allt hringsnerist fyrir augum
mér. Og öll sú þekking, sem ég hafði
hingað til álitið mig hafa á lífinu og
mönnunum, varð nú að dufti og
ösku á einu augnabliki. Þetta var að
vísu ofboðslega erfið stund. En þó
var okkur báðum léttir að því, að
hið ósegjanlega hafði verið sagt og
staðreyndirnar viðurkenndar.
í SÖMU SPORUM
Við kynntumst miskunnarlausum
staðreyndum þennan dag. f hreppn-
um okkar, sem er einn auðugasti
hreppur í öllum Bandaríkjunum, en
einnig eitt mesta eiturlyfjabæli
landsins, er ekki til ein einasta op-
inber hjálparstöð eða heilsuhæli
fyrir eiturlyfjaneytendur. Það var
aðeins um að ræða einn lækni, sem
hafði það fyrir sérgrein að aðstoða
unga eiturlyfjaneytendur. En þar
var um einkarekstur að ræða. Einn-
ig var til eitt einkahæli, sem rekið
var af fyrrverandi eiturlyfjaneyt-
endum (sem gátu þó ekki séð sjúk-
lingum fyrir lyfjum). Þannig var
ástandið vorið 1969, þegar við kom-
umst að því, hvernig ástatt var um
Mark. Og þannig er ástandið enn
þann dag í dag í þessum efnum.
Læknirinn, sem við ræddum við,
var skilningsríkur og gaf okkur
nokkra von, þótt hann vildi ekki
segja neitt ákveðið í þeim efnum.
Hann sagði, að slíkir eiturlyfja-
neytendur sem Mark, sem hafa að-
eins neytt eiturlyfja um stutt skeið,
hefðu góða möguleika á að losna við
þennan ávana. Hann ráðgerði að
hefja strax methadonelyfjameð-
höndlun í tengslum við regluleg
viðtöl. (Methadone er sjálft áhrifa-
mikið lyf. Það gerir eiturlyfjaneyt-
andanum fært að losna undan
áhrifum heroinsins, en gerir hann
samt háðan hinu nýja lyfi, þótt
læknar voni, að þar sé ekki um
varanleg, vanamyndandi áhrif að
ræða, heldur aðeins stutt bráða-
birgðaáhrif).
„Elskið hann og treystið honum,“
sagði læknirinn við okkur. „Þið
skuluð ekki láta ykkur bregða, þótt
hann falli einu sinni eða tvisvar. Við
því er aðeins að búast. En falli hann
þrisvar eða fjórum sinnum . .“ Hann
iauk ekki við setninguna, en hristi
aðeins höfuðið.
Næsta mánuðinn féll Mark sam-
tals sex sinnum. Við vorum stödd í
sömu sporum og fyrr. Eini munur-
inn var sá, að nú vissum við, hvar
við vorum stödd. Mér lærðist að
vera undirförull njósnari, meðan
Mark var heima. Ég athugaði ó-
hreinu skyrturnar hans í leit að
blóðblettum, sem sýndu, að hann
notaði enn sprautuna. Ég leitaði í
skúffunum hans að tækjum eitur-
lyfjaneytandans og fann svo dag-
bókina hans í einni slíkri leit. Við
uppgötvuðum, að gítarinn hans var
horfinn fyrir löngu. Hann hafði selt
hann til þess að fá peninga fyrir eit-
urlyfjum. Dag einn falsaði hann
ávísun, svo að eftir það voru ávís-
anaheftin vandlega falin á heimil-
inu.
Hvert vandamál eiturlyfjaneyt-
andans fylgdi í kjölfar annars. Og