Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1900, Page 59

59
gerði ráð fyrir erindum sínum til íslands, eptir því sem
segir í sögu Hákonar konungs. í Sturlungu er þessa eigi
getið. Um vorið fór konungur austur í Yík, og frjetti
hann þá, að hertoginn hafði gefið Snorra Sturlusyni,
Úrækju syni hans og Í’orleiíi Þórðarsyni orlof til íslands.
Fengu þeir skip, er átti Guðleikur af Skartastöðum, vin
Snorra, en sum handrit af Hákonarsögu segja, að Skúli
hertogi ætti það hálft. En er þeir voru búnir og höfðu
lagt út undir Hóim,1 komu menn frá konungi með brjef-
um, og bannaði þar Hákon konungur þeim öllum íslend-
ingum að fara út á því sumri. Þeir sýndu Snorra brjefin,
en hann svaraði „Út vil ek!“ og fór hann og þeir allir
með leyfi hertogans. Að skilnaði hafði hertoginn þá í
boði sínu. „Vóru þá fáir menn við tal þeirra hertogans
ok Snorra. Arnfinnr Þjófsson ok Ólafr hvítaskáld vóru
með hertoganum; en Úrækja ok Þorleifr vóru með Snoira.
Ok var þat sögn Arnfinnz, at hertoginn gæfi Snorra jarls-
nafn. Ok svo hefir Styrmir inn fróði ritað „Artíð Snorra
Fólgsnarjarls". En engi þeirra íslendinga lét þat á sann-
ask fyrir oss“.2
Eins og dr. Björn M. Ólsen hefur látið í ljósi,3 er
engin sennileg ástæða til þess að ætla, að Skúli hafi gjört
Snorra að jarii yfir eyjunni Fölgsn eða Fóiskn á Norðmæri,
eins og Guðbrandur Vigfússon o. fl. hafa getið til. Sje
nokkur sannindi fólgin í oiðinu fólgsnarjarl um Snorra,
þá hlýtur það að þýða launjail, og lúta að því, að hann
hafi fengið jarlsnafnið í ieyni og hafi orðið að fara með
það i felur. Hafi Skúli hertogi gjört Snorra að jarli, þá
1) Nú Múnkhólmur; hann liggur í Þrándheimsfirði skammt
fyrir utan Niðarós.
2) Sturl. I, 384—85; Fms. IX, 453, 455—56; Eirsp. 342,
351—52; Frís. 490—92; Flat. III, 119, 120-21; Ann. I, III,
IV, V.
3) Safn t. s. ísl. III, 422—23.