Skírnir - 01.12.1917, Blaðsíða 83

‘ Skirnir]
Þingstaðurinn undir Valfelli11.
417
■ (sem nú heitir) vestan Gljúfrár, sem menn hafa alment álitið til
þessa, að só sami staðurinn og )>undir Valfelli«. Þar var þingstað-
urinn mjög óhaganlega settur fyrir flesta, og hefir því (líklega {
'byrjun 11. aidar) verið fluttur aftur nær miðju og settur í nesið,
sem var þá milli Þverár og Hvítár. Hvítá brauzt í gegnum nesið,
■ og myndaðist þá Stafholtsey; hefir það orðið fyrir ca. 1140; var
þingið síðan haldið í eynni, en þó jafnan kent við Þverá. Því verður
varla neitað, að þingstaðnrinn hefir verið harla út úr þá fáu áratugi,
• er hann var á Þinghói, en mjög miklu verra hefði verið að hafa
hann fyrir vestan Langá eða enn vestar, svo sem á þeim stað fyrir
vestan Urriðaá, sem síra E. F. á við. Slík ráðstöfun hefði verið
alveg óskiljanleg og óþolandi fyrir flesta þingunauta.
Höf. segir ennfremur : »Á vestri bakka Urriðaár, í hlíðarrótun-
um, þar sem áin kemur niður úr brattanum, hefir mór verið bent
á mjög forniegar rústir, er þau munnmæli fylgdu að vera mundi
þingstaðurinn forni undir Valfelli.«
Sá er fyrstur tók eftir þessum ))rústum«, að því er kunnugt
er, var sóra Haraldur Níelsson, núverandi prófessor í guðfræði; hann
ólst upp á Grimsstöðum og tók í æsku eftir því, að þúfnahvirfing
ein, rétt fyrir ofan götuna og skamt fyrir vestan Urriðaá, var meira
áberandi en smáþýfið umhverfis, og kom til hugar, að þarna hefði
einhvern tíma verið eitthvert mannvirki. Er hann síðar fór að at-
ihuga frásögnina um ferð þeirra Þorsteins Egilssonar tll þingstaðar-
'Os undir Valfelli og virtist orðalag sögunnar benda til, að sá þing-
ataður hefði verið einhvers staðar nálægt Grenjum, kom honum til
hugar, að þúfnahvirfingin einkennilega væri leifar fornrar þingbúðar-
tóftar, og þingstaðurinn hefði verið hór, og'lét þessa hugmynd í
Ijósi við sóra E. F. Þessi voru nú munnmælin um þingstað þarna,
°f? að Grímsstaðamúli og Grenjamúli væri Valfell var ekki annað
®n agizknn, studd við þessa hugmynd. — Eg var á ferð þarna 20.
ag- síðastl. og athugaði þessa þúfnahvirfing, fyrst með Jóni bónda
Guðmundssvni frá Valbjarnarvöllum, er kannaðist vel við hugmynd
8®ra Haraldar og þúfnahvirfinguna, því að hann hafði verið þarna
áður með séra E. F.; síðar sama dag skoðaði eg hana með sóra
Haraldi og Hallgrími bróður hans, bónda á Grímsstöðum. Til að
s3a líkist hún einhverjum mannvirkisleifum, en þó sóst hvergi nein
tóftarlögun, og þúfurnar eru allsendis óreglulegar og eins og þýft
8erist. Gróðurinn bendir á lausari eða hreyfða mold. Við grófum
þessar þúfur á tveim stöðum, þar nálægt sem helzt mátti vænta
oaflhlaða, ef verið hefðu. Moldin virtist vera hreyfð, og innan um
27